Vorige zaterdag was het een beetje Frankrijk op de Markt in Zichem. ZAP zorgt ieder jaar opnieuw voor een toffe Zuiderse sfeer. Mensen drinken pintjes en eten een lekkergebakken snack. De kinderen amuseren zich in de springkastelen en tonen hun talent met een vrolijk uitgedoste acobatenclown. Maar alles draait toch vooral rond de heilige petanquebanen. Die worden dagenlang uitgemeten en in de juiste plooi gestreken. Petanque is de nationale sport in Zichem. De deelgemeente heeft acht eigen petanqueploegen, al kunnen het er ook negen of tien zijn. Niemand is daar echt zeker van. Die ploegen spelen meestal in een verlaten grasveldje of in de tuin van de sponsorende staminee. Op de tweede zaterdag van juli pakken ze echter groot uit. De ballen worden speciaal opgeblonken en de taktiek wordt uitgezet. ZAP is urenlang meten, discussieren en flaneren. En ’s avonds is er muziek. Plezante muziek. Zichem maakte plezier tot in de late uurtjes. Meer moet dat niet zijn. Volgend jaar opnieuw, toch?
Dwars door het Hageland -DDHH19 voor de socialmediafreaks – wordt dit jaar geconcentreerd op het grondgebied van Aarschot, Scherpenheuvel-Zichem en Diest. In de aanloop naar het offroadgedeelte ligt een kleine uitstap naar Bekkevoort maar daar passeren de renners slechts één keer.
Vier passages
Een van de kernpunten op het parcours is het wielerdorp aan de Maagdentoren in Zichem. Daar passeert het peloton tussen 15 en 18 uur vier keer. De site is ook het begin van de lange offroadstrook op de Demerdijk. Die is dit jaar vier kilometer lang. De renners gaan dus niet meteen het betonbaantje naast de spoorweg op maar ze blijven naast het water rijden tot aan de voet van het Grasbos.
Tot gisteren lag dat gedeelte van het parours er bijzonder stoffig bij. De stadsdiensten van Diest en Scherpenheuvel-Zichem hadden de putten in de weg weggewerkt , knap werk overigens, maar daardoor lag de toplaag wat losser. De regen van afgelopen woensdag heeft het stof echter geblust. Het parcours ligt er momenteel uitstekend bij.
Vooral tijdens de twee kleine slotlussen zal dit gedeelte van het parcours cruciaal zijn. De renners moeten eerst door de lastige strook van het Prinsenbos. Ze slingeren dan door het centrum van Scherpenheuvel en Zichem en komen daarna op de Demerdijk. Die strook wordt onmiddelijk gevolgd door de beklimming van het Grasbos en de slotklim naar de citadel.
Groot scherm, retrofietsen en scenes uit De Witte
Het Maagdentorencomité plant een extra inspanning. De fiets die op een stalen kabel vanop de toren naar beneden komt is vijf maal groter dan vorig jaar. Hij draagt het nummer vier, een verwijzing naar de 4de editie van de wedstrijd.
Op de ijzeren brug naar de site komen een reeks retrokoersfietsen. Daar zal ook een exemplaar van oud-tourwinnaar Jan Janssen bij zijn.
Bij iedere doortocht van de renners beelden een paar leden van het comité een scene uit De Witte uit. Nest Claes, pastoor Munte en uiteraard De Witte zelf, zullen dus opnieuw getuige zijn van de inspanningen die de renners ongetwijfeld leveren op dit cruciale gedeelte van het parcours.
Het wielerdorp is open van 14 uur tot 20 uur. Je kan de ganse wedstrijd volgen op een groot scherm. De passages van het peloton zijn ingepland op volgende tijdstippen (afhankelijk van de gemiddelde snelheid)
We hebben even met verwondering door onze haren gestreken toen we hoorden dat Tom Boonen een garage met winkel zou openen in Zichem. Het bleek overigens nog waar te zijn ook, al ging het niet over de ex-wielrenner Tom Boonen. Ondertussen draait Totaliz al een paar jaar met succes en de jonge ondernemer neemt zelfs een bijkomend initiatief.
Het pand waar Totaliz gevestigd is, grenst aan twee straten. De garage blijft bereikbaar via de Oranjestraat maar in het gedeelte van de Pater Beckxstraat opent Tom Boonen binnenkort een nagelnieuwe retailshop met krantenwinkel. Hopelijk is dit initiatief een keerpunt voor de lokale economie in Zichem waar veel kleinhandelszaken eerder de deuren sloten. De deelgemeente verloor in 2015 ook het laatste bankkantoor met geldautomaat. In 2017 probeerde de toenmalige zaakvoerder van het kantoor het met een andere bankketen maar ook dat lukte niet. De bank is ondertussen opnieuw gesloten.
Over de toestand van de Sint Eustachiuskerk in Zichem, deden de laatste maanden de meest wilde geruchten de ronde. Er moesten vorig jaar dringende instandhoudingswerken worden uitgevoerd en op termijn moet de kerk grondig gerestaureerd worden. Die restauratie kost geld. Veel geld. Een eerste raming komt uit op 10 miljoen euro. Tot einde vorig jaar kwam het Vlaams Gewest tot 80% tussen voor erkende dossiers. Die tussenkomst daalde echter vanaf dit jaar naar 60%. Volgens Leo Lemmens, voorvechter van het behoud van de kerk, heeft het bestuur het dossier voor de instandhouding nog voor de deadline kunnen afronden. Dat deel valt dus onder de 80% regeling. Voor de restauratie zou dat echter niet gebeurd zijn. Scherpenheuvel-Zichem moet dus minstens 4 miljoen euro in de boeken nemen, als ze een Maagdentorenscenario voor de kerk wil vermijden. Die toren stortte, na jaren gepalaver, gedeeltelijk in en pas toen kwam Vlaanderen met geld over de brug.
Hypotheek op investeringen en belastingsvermindering
Dat bedrag is een stevige streep door de rekening voor de bestuurders van de stad. De schuld per inwoner is de laatste jaren systematisch afgebouwd van een torenhoge 2554 euro naar een acceptabele 1775 euro. Het huidige bestuur heeft dus wat extra ademruimte en kan nieuwe investeringen overwegen. Coalitiepartner Open VLD schreef ook manifest een belastingsverlaging in haar verkiezingsprogramma. Als het bestuur echter 4 miljoen extra in de boeken moet nemen ziet het plaatje er meteen anders uit. “We kunnen dan de volgende jaren geen steen meer verleggen in de stad”, fluistert een gemeenteraadslid van de meerderheid ons in.
Laten verkommeren is geen optie
In Zichem wordt al enige tijd gezegd dat het stadsbestuur niet bereid is om dat geld te reserveren. Men zou de kerk laten verkommeren. In haar huidige toestand is maar beperkt toegankelijk wat meteen ook een reden zou zijn om er geen zware investeringen in te plannen. Leo Lemmens ontkent echter dat de stabiliteit van Sint-Eustachius bedreigd zou zijn. “De kerk staat hier al van 1300”, zegt hij. “En dat zal de volgende jaren niet veranderen. Maar er moeten wel beslissingen genomen worden. Het gaat over een uniek monument met kunstschatten van zeer hoge waarde.”
Glasraam uit 1387 nog steeds in situ
De toren van de kerk dateert inderdaad van circa 1300. In die toren staat het oudste glasraam dat in België nog op de oorspronkelijke plaats is behouden gebleven. Het gaat over een Gotisch kunstwerk uit 1387. “Volgens Leo lemmens is het een wonder dat het unieke stuk nog heel si. Het is nauwelijks beschermd en het is volgens hem slechts verzekerd als gewoon glas.
Naast dat glasraam is ook de zestiende-eeuwse triptiek ‘Taferelen uit het leven van Eustachius’ van Jan De Oude een minder bekend maar uiterst waardevol kunstwerk. In feite staat de kerk volgebunkerd met religieuze kunstschatten.
Reserves opbouwen
Leo Lemmens beseft dat de financiële uitdaging voor de stad zwaar weegt maar hij heeft een suggestie. “Bij Erfgoed Vlaanderen is men vragende partij voor een complete restauratie”, zegt hij. “De afronding van zo’n dossier duurt nog jaren. We hebben dus tijd om geld te reserveren.” Om te voorkomen dat de restauratie uiteindelijk veel meer zal kosten dan begroot, wil Leo Lemmens het bedrag dat de stad moet bijleggen, vastklikken.
Vrienden van Sint-Eustachius
Om de toestand van de kerk blijvend in de aandacht te houden heeft Leo, samen met een paar andere inwoners van Zichem, de actiegroep Vrienden van Sint-Eustachius opgericht. Zij willen op een ludieke manier de situatie van de kerk blijven aankaarten. tegelijkertijd zoeken ze naar externe financieringsmogelijkheden om de kerk van Zichem te redden en ze opnieuw haar functie als religieus kunstpatrimonium terug te geven.
De actiegroep werkt onder meer aan filmpje over die kunstschatten en de eerste resultaten ondersterpen zeer duidelijk het potentieel van Sint-Eustachius als motor voor het religieus toerisme. De kerk grenst aan de markt die door de Vlaamse Milieu Maatschappij binnenkort wordt omgebouwd als toegansgpoort voor de site rond de Maagdentoren. De combinatie van al die troeven kan Zichem een nieuw toeristisch elan geven.
Fanfare De Sint-Jansvrienden verkast naar het oude gemeentehuis in Averbode. Zaal Sint-Jan, waar de muziekvereniging decennialang haar stekje had, wordt afgebroken en maakt plaats voor sociale woningen. Bij het leeg maken van de kasten zijn verrassende zaken opgedoken.
Nest rammelde verder
De fanfare heeft een bijzonder boeiende en ook lange historie. Dat levert een karrevracht spulletjes op, vaak dingen die jarenlang niet meer zijn bekeken. Maar nu moet het dus want de kasten moeten leeg gemaakt worden. Bij dat leeg maken zijn een reeks verrassende spullen boven gekomen die met Nest Claes te maken hebben. Nest was ooit lid van de fanfare. Hij speelde trommel, al was dat niet van harte. Nest had een akkoord gemaakt met zijn broer die alto speelde. Ze zouden wisselen van instrument maar hun moeder hield dat tegen. En dus bleef Nest rammelen, zoals hij het zelf noemde.
Cultuurhistorische waarde
Het spreekt voor zich dat die spullen van Claes cultuurhistorische waarde hebben en dat ze dus bewaard moeten worden. Een paar kilometer verder staat het geboortehuis van Nest Claes. Het was dus niet zo moeilijk om een bestemming te vinden. Ondertussen is er een keurige glazen kast in de keuken bij Nest geplaatst en daar liggen best opmerkelijke zaken in. Een bord dat op kop van de fanfare werd meegedragen als ze uittrokken, de trommel van Nest Claes, een pop in de kledij van de majorreten die jaren hebben meegelopen en de eerste banier van de vereniging.
Hilde Laureys, chairman van de fanfare, pikt er echter een ander topstuk uit. Het eerste kasboek van de vereniging is ook nog opgedoken. In dat boek staan onder meer de afbetalingen die de muzikanten deden om hun instrument te betalen.
Met de trein naar Zichem
Volgende zaterdag trekt de muziekvereniging van Averbode naar het huis van Nest Claes. Ze doen dat niet te voet maar met een treintje. Sommige leden zijn al wat minder goed te been en dus kiezen ze voor veiligheid. Of er onderweg een deuntje gespeeld wordt weten we niet maar alleszins zal dat wel gebeuren bij hun aankomst. Het weerbericht ziet er bijzonder zonnig uit en dus trakteert het stadsbestuur met een drankje. Die van de fanfare uit Averbode, ze gaan dat verdiend hebben.
Het parket van Leuven meldt dat de onderzoeksrechter in Leuven op vrijdag 15 maart 2019 een 26-jarige man voorgeleid heeft, op verdenking van de verkrachting van een 55-jarige vrouw na de carnavalsfuif in Zichem op 6 maart. Op woensdag 6 maart 2019 tussen 3.30 uur en 5 uur werd de 55-jarige verkracht langs de openbare weg in Ter Elzen in Zichem. De vrouw had kort daarvoor te voet de carnavalsfuif op de Markt in Zichem verlaten. Het slachtoffer maakte meteen melding van de feiten bij de politiemensen die toezicht hielden op het carnavalsgebeuren op de Markt. De politie van Demerdal-DSZ startte onmiddellijk een uitgebreid onderzoek, hoorde getuigen en bestudeerde camerabeelden. Na negen dagen kon de recherche een verdachte identificeren. Op donderdag 14 maart vorderde het parket de onderzoeksrechter die dezelfde dag een huiszoeking beval in de woning in Scherpenheuvel-Zichem waar de verdachte zou verblijven. De 26-jarige man werd tijdens de huiszoeking gearresteerd. Hij werd op vrijdag 15 maart 2019 verhoord door de politie en voorgeleid bij de onderzoeksrechter. De verdachte ontkent dat hij de vrouw zou verkracht hebben. De man werd aangehouden door de onderzoeksrechter en verschijnt dinsdag voor de raadkamer.
Een inwoner uit Zichem die nauw betrokken is bij het carnavalsleven informeerde onze redactie deze middag dat niet enkel in Aalst een verkrachtingszaak zou gebeurd zijn tijdens carnaval. Ook in Zichem werd een vrouw aangerand. De feiten zouden zich voorgedaan hebben op dinsdagnacht tussen 2 en 3 uur in de buurt van Ter Elzen. Het gaat over een vrouw die vroeger in Zichem woonde maar nu verhuisd is naar een gemeente in de ruimere regio rond Scherpenheuvel-Zichem.
Parket uiterst discreet
Korpschef van zone Demerdal DSZ Jan Vanhauwere verwijst voor meer informatie naar de persdienst van het parket van Leuven. Daar wil men voorlopig, allicht omwille van de sereniteit en het delicate karakter van de zaak, momenteel geen verdere commentaar geven. Volgens onze informant zou de gerechtelijke politie al meermaals ter plaatse gekomen zijn. Er zou onder meer informatie ingewonnen zijn in verschillende café’s in Zichem.
Nog volgens onze informant was de vrouw zwaar gekwetst maar dat wordt dan weer tegengesproken door ROB. De zender meent te weten dat de vrouw zelf aangifte heeft gedaan van de feiten. Onze informant beweerde verder dat de dader mogelijk van Oosteuropese origine zou zijn.
Opmerking: de afbeelding bij het artikel heeft geen enkel verband met de inhoud en is louter geselecteerd omwille van het onherkenbare karakter
De 22ste compagnie van het 3de bataljon paracommando uit Tielen, pakte dinsdag uit met een impressionante evacuatieoefening rond de Maagdentoren in Zichem. Ze kregen daarbij de steun van 2 Agusta gevechtshelicopters en 2 NH90 heli’s en van de 6de groep communicatie- en informatiesystemen.
Het scenario
De toren was dinsdagochtend bezet door rebellen die ook een gijzelaar hadden. Rond de toren zaten drie teams verkenners. Zij brachten de positie van de rebellen in kaart en ze liquideerden de wachtposten rond de toren. Dat gebeurde zo goed als onzichtbaar.
Om 18.10 uur ’s avonds startte de bevrijding. Twee NH90 helicopters zorgden voor de aanvoer van de troepen. Een heli landde op het veldje in de buurt van de toren, de tweede ging in zogenaamde taperingpositie achter de bomen hangen waardoor de para’s met fast ropes konden afdalen uit de helicopter. De twee Agusta’s bleven ondertussen rond de toren cirkelen en zorgden op die manier voor dekking. De grondtroepen vielen de toren aan en drongen binnen om de gijzelaar te bevrijden. Die werd uiteindelijk ook afgevoerd en opgepikt door een van de Agusta’s. Daarna trokken de troepen zich terug. De twee NH90’s bleven gedurende de bevrijding op de achtergrond maar kwamen opnieuw aanvliegen om de para’s op te pikken.
SOR vervangt light brigade en geeft para’s opnieuw een toekomst
Het was lang geleden dat een gelijkaardige oefening, waarbij de para’s brede steun kregen van de luchtmacht, kon plaats vinden. Dat heeft allicht te maken met de oprichting van het Special Operations Regiment (SOR). Het vroegere regiment para-commando werd in 2011 onderdeel van de zogenaamde light brigade. In de visie van de toenmalige minister van Defensie De Crem had het regiment paracommondo nauwelijks een toekomst. De light brigade was een verzameling van verschillende disciplines waar de para’s zeker niet het speerpunt waren. De nieuwe legercomponent werd op dat moment ook geleid door een niet-paracommando. De situatie keerde echter toen kolonel en paracommando Vincent Descheemaeker aan het hoofd kwam van de light brigade. Hij was eerder bevelvoeder van het 1ste para in Diest en van het 3de para in Tielen. De Scheemaeker is een uiterst aimabel man met een duidelijke visie op de meerwaarde die het regiment paracommando kan hebben in de moderne hoogtechnologische oorlogsvoering. Die visie komt duidelijk tot uiting in de werking van het SOR, de nieuwe eenheid die de light brigade sinds vorig jaar vervangt en geleid wordt door Vincent Descheemaeker. De Special Forces en de Pathfinders zijn in die structuur het speerpunt van uiterst gespecialiseerde operaties. Zij worden breder ondersteund door de paracommando’s die op hun beurt hoogtechnologische steun krijgen van de 6de Groep Communicatie-en Informatiesystemen (CIS). Het hoofdkwartier van de SOR werd opnieuw verplaatst naar het opleidingscentrum voor commando’s in Marche-Les-Dames wat op zich al een belangrijke symboolwaarde heeft. Het SOR werkt internationaal ook nauw samen met Nederland en Denemarken waardoor het efficiënter kan georganiseerd worden.
Operatie Valiant Phoenix bewijst meerwaarde SOR
Snel ingrijpen in een delicate internationale context is de basis van het SOR en de para’s krijgen in die rol hun eigenheid weer terug. Ondertussen is duidelijk dat de eenheid uitstekend werk levert. Dat bleek onder meer deze maand uit de presentatie van generaal-majoor paracommando Johan Peeters, de onderstafchef Operaties en Training en luitenant-kolonel Etienne Schmitz, commandant van de Special Forces Group. Zij gingen dieper in op de operatie Valiant Phoenix waarbij de Special Forces al vier jaar lang nauw betrokken zijn in de strijd tegen Daesh in Irak.
In de zestiende eeuw gingen de Spanjaarden stevig te keer in
de omgeving van de Maagdentoren in Zichem. Volgende maandag 25 en dinsdag 26
februari doet de 22ste compagnie van het derde bataljon para uit Tielen
dat nog eens losjes over. Al zal er uiteraard geen bloed vloeien (hopen we
toch) en zullen de zwaarden en hakbijlen vervangen zijn door uiterst modern
wapentuig.
Op maandag 25 februari installeert het derde para een
observatiepost in de toren. Dat maakt deel uit van een militaire oefening. Op
dinsdag 26 februari wordt de toren aangevallen. Bij die aanval worden ook
helikopters ingezet. Een helikopter zal landen aan de Hemmekens , de tweede
landt aan de Keyt in Messelbroek.
Tijdens de bezetting door de para’s mogen bezoekers de toren niet betreden. Er worden borden geplaatst in de omgeving van de toren en de militairen zullen de passanten zelf ook attent maken op het verbod om de toren tijdens die twee dagen te betreden.
Special Operations Regiment
Het derde para maakt sinds vorig jaar, samen met het 2de Bataljon Commando’s, het opleidingscentrum in Schaffen en de Special Forces Group, deel uit van het Special Operations Regiment (SOR). Ook de 6de Groep Communicatie- en Informatiesystemen (6 Gp CIS) worden in het nieuwe regiment geïntegreerd voor de communicatie-ondersteuning. Kolonel Vincent Descheemaeker is de bevelhebber van het regiment. Hij was ook bevelhebber van het eerste para in Diest toen dat bataljon werd opgeheven. Kolonel Descheemaeker werd op dat moment bevelhebber van het derde para in Tielen. In 2017 kondigde hij tijdens de receptie van KTSA aan dat hij de SOR zou gaan leiden.
Gevoelige acties
Speciale operaties zijn militaire activiteiten die uitgevoerd worden door speciaal georganiseerde en uitgeruste eenheden. Ze maken gebruik van bijzondere tactieken, technieken en inzetmethodes om gevoelige acties uit te voeren, zoals het vergaren van informatie, aansturen van precisiebombardementen of het bevrijden van gijzelaars in het buitenland.
De restauratie van de Sint-Eustachiuskerk in Zichem dreigt een financieel debacle te worden voor het stadsbestuur van Scherpenheuvel-Zichem. De eerste fase van die operatie is door een expert begroot op 5,2 miljoen euro. Drie miljoen komt van het Vlaams gewest maar de stad moet zelf 2,2 miljoen opleggen. Die fase houdt echter enkel de consolidatie, instandhoudings- en beveiligingswerken in. De restauratie zelf moet daarna nog starten en wordt begroot op 8 tot 10 miljoen euro.
Subsidie daalt van 80% naar 60%
In principe worden die werken voor 80% gesubsidieerd door
het Vlaams Gewest maar daar is momenteel geen enkele zekerheid over. Het
dossier moet eerst nog door de administratie goedgekeurd worden. Bovendien
daalt die subsidie vanaf 2019 naar 60%. Die daling komt er omdat er veel
dossiers ingediend worden en Vlaanderen wil het beschikbare budget spreiden over
meer aanvragen.
Om alsnog voor 80% subsidie in aanmerking te komen en dus de daling naar een tussenkomst van 60% te vermijden moest het dossier ingediend worden voor einde december 2018. Dat is ook gebeurd. Het stadsbestuur besliste vorig jaar om de kerkfabriek te begeleiden bij de afhandeling van het dossier omdat het over een erg complexe materie gaat.
Kerk wordt eventueel volledig afgesloten
Burgemeester Manu Claes liet echter verstaan dat zelfs met
een subsidie van 80% het dossier financieel onhaalbaar is voor de stad. Er
volgt deze maand nog een overleg met het kabinet om te bekijken welke andere
mogelijkheden er zijn om de restauratie financieel mogelijk te maken.
Ondertussen is de toestand van de kerk blijkbaar ernstiger dan gedacht. Er zijn een aantal delen van het gebouw afgesloten voor het publiek en daardoor kunnen de erediensten voorlopig plaats vinden. Na de winter volgt er echter een nieuwe evaluatie. Burgemeester Claes sloot donderdag niet uit dat de kerk eventueel helemaal moet gesloten worden.
Scenario van Maagdentoren vermijden
In Zichem werd eerder gefluisterd dat het bestuur van plan was om de kerk te laten verkommeren. Dat werd zowel door de partijen van de meerderheid als de oppositie formeel tegengesproken, al weet voorlopig niemand waar het geld dan moet vandaan komen. Raadslid Joris De Vriendt (Vlaams Belang) noemde de kerk zelfs van internationaal belang. Hij pleitte ervoor om de ganse regio te mobiliseren voor de redding ervan. De Vriendt maakte een vergelijking met de ingevallen Maagdentoren en riep op om die afgang een tweede keer te vermijden.
Kerk vol kunstschatten
De Sint-Eustachiuskerk dateert uit 1385 en bulkt van de verborgen pareltjes. De kerk heeft onder meer het oudste glasraam in België dat nog effectief in een gebouw staat. Dat wordt momenteel beschermd met kippengaas om de rondfladderende duiven af te houden. Het meest waardevolle werk in de kerk is allicht de zestiende-eeuwse triptiek ‘Taferelen uit het leven van Eustachius’ van Jan De Oude.
Het was even schrikken voor de ploeg van carnavalsvereniging De Bezembinders in Schoonderbuken. Vorige maandag kregen ze een bericht van het stadsbestuur waarin duidelijk vermeld stond dat er vanaf dit jaar geen confetti meer was toegelaten. In Scherpenheuvel hebben de organisatoren in 2013 zelf het initiatief genomen om de confetti te verbannen maar in Schoonderbuken, op de Keiberg en in Zichem gaan de felgekleurde papierflidders nog met kilo’s over de hoofden van de toeschouwers heen.
Carnavalsmens bij uitstek Tom Staels kon de maatregel vooral niet pruimen omdat De Bezembinders al meer dan honderd kilo confetti hadden aangekocht. Ook veel deelnemende groepen hadden hun voorraadje al binnengebunkerd. Hij postte het bericht van de stad op Facebook en zette er zijn argumenten bij. Ook de organisatoren van de stoet in Zichem postten een bericht over een confettiloze stoet. Zij hebben de laatste jaren het gebruik van confetti zelf al sterk ingeperkt.
Confettiverbod teruggeroepen
De berichten op Facebook leidden tot een waterval van sterk uiteenlopende reacties. Sommige mensen hebben begrip voor de maatregel omdat confetti nu eenmaal sterk vervuilend is. Anderen vinden dan weer dat het papieren goedje bij de charme van carnaval hoort. Burgemeester Manu Claes reageerde ook onder de update van Tom Staels. Hij schreef dat het niet de bedoeling was om de confetti meteen te verbieden en kondigde overleg met de carnavalsverenigingen aan. Ondertussen haalde Tom Staels zijn bericht weer weg. “Ik heb mijn punt gemaakt en ik heb vandaag een e-mail gekregen waarin ons bevestigd wordt dat we dit jaar nog confetti mogen toelaten”, zegt hij.
Herdenking Steve De Blick
Het is alleszins een erg bewogen jaar voor cv De Bezembinders. Einde december 2018 overleed voorzitter, drijvende kracht en lokaaluitbater Steve De Blick. Ondertussen nam de vrouw van Steve zijn rol over. “We hebben echt wel alles uit de kast moeten halen maar we geraken wel rond”, zegt Tom Staels. De Bezembinders zullen op de dag van de stoet een herdenkingsmoment inbouwen voor de man die het evenement op een paar jaar tijd hielp uitbouwen tot een van de grootste stoeten van de regio. “Hoe die herdenking er precies gaat uitzien weten we nog niet”, zegt Tom Staels.
Tielebuis beperkt zelf gebruik van confetti
In Diest mag confetti voorlopig nog wel maar de raad van Elf gaat de deelnemende groepen vragen om het gebruik ervan te beperken. Bij Tielebuis proberen ze om, naast de praalstoet, ook het straatcarnaval weer extra leven in te blazen. Een van de opties is dat de cafébazen gezamenlijk de Hallezaal uitbaten tijdens de zotte nacht van Diest. Het bestuur van de carnavalsvereniging overlegt momenteel met de Horecabazen.
Een overzicht van alle carnavalstoeten in de regio:
Keiberg: zaterdag 02.03.2019
Tienen: zaterdag 02.03.2019
Zichem: zondag 03.03.2019
Schoonderbuken: zondag 10 maart
Leuven: zaterdag 16.03.2019
Zoutleeuw: zondag 17.03.2019
Scherpenheuvel: zondag 24 maart
Lichtstoet in Aarschot: zaterdag 30.03.2019 – 18.30 uur
In Scherpenheuvel trekken de kinderen pas op Driekoningen zingend door de straten maar in alle andere deelgemeenten gebeurt dat al op 31 december. Deze oude traditie wint de laatste jaren sterk aan populariteit en dat heeft veel te maken met de initiatieven van buurtcomité’s, jeugdverenigingen maar soms ook gewoon inwoners die op een aantal plaatsen korte drankjes en chocomelk schenken. Foute kersttruien en vrolijk gepimpte hoofddeksels waren daarbij geen taboe.
Op de Keiberg was de gepimpte caravan van Lars “Tuzq” Van Cauwenbergh de verzamelplaats voor de leden van KWB. Er was warme choco voor de kinderen maar ook de huisgemaakte Limoncello mocht niet ontbreken. In deze deelgemeente groeit het aantal zangertjes opvallend.
In Testelt zetten ze de traditie van Halloween verder. Op verschillende plaatsen in de deelgemeente stonden drankenstandjes en ook hier trokken opvallend veel kinderen van huis tot huis. De dorpsgemeenschap van Testelt neemt bij zulke gelegenheden steeds meer het initiatief en ze hebben in Testelt ondertussen een knappe reputatie opgebouwd. De jeugdband van de fanfare zorgde voor extra animatie. Zij speelden een kort deuntje aan ieder huis.
In Averbode houden de scouts de traditie van hun jenevertent in ere. Dat doen ze al jaren op het plein tegenover de bibliotheek. Ook het buurtcomité aan de Putterslamp haalde de flessen korte drank weer boven.
In Zichem bouwen de carnavalsverenigingen al jarenlang een drankenstand op in de kiosk op de Markt. Ze kapten echter dit jaar onverwacht met die traditie. De kiosk bleef leeg. Wel opvallend was de wandelbus van Kinderopvang De Vlindertjes. Zaakvoerster Daisy Neven maakt iedere dag met haar opvangkindjes een wandeling door de omgeving. De kleinsten mogen mee hobbelen in een gigakinderwagen in de vorm van een bus. Vorige maandag trok de ganse bende met de bus door de straten van Zichem om nieuwjaar te zingen. Of hoe een oude traditie levend gehouden wordt door ze creatief in te passen in de zorg voor de toekomstige generaties.
Zichem staat sinds vorig weekend in rep en roer. Niet alleen omdat de kerstmarkt voor het tweede jaar op rij last had van het barre weer. Maar vooral omdat er geruchten waren dat men de historisch belangrijke Sint-Eustachiuskerk zou laten verworden tot een ruïne. De kosten om het gebouw te herstellen zouden te zwaar wegen. Bovendien was er bij het kerkbestuur wat wrevel over de overname van de coördinatie van het dossier door het stadsbestuur.
Instandhouding wettelijk verplicht
Het idee om de kerk te laten verworden tot ruïne werd blijkbaar effectief geopperd. Dat blijkt uit een persmededeling die het stadsbestuur vandaag uitstuurt. Daarin wordt de piste effectief genoemd maar meteen ook tegengesproken. “De kerkfabriek is wettelijk verplicht de beschermde Sint-Eustachiuskerk in goede staat te behouden door de nodige instandhoudings-, beveiligings-, herstellings- en onderhoudswerken uit te voeren. De kerk tot een ruïne laten vervallen – een idee ingegeven door de vergevorderde staat van verwering van de ijzerzandsteen – is dus geenszins een optie”, zo staat er.
Gevaar voor de veiligheid
De vraag is echter of die instandhouding ook effectief technisch en financieel mogelijk is. De kerk is in bijzonder slechte staat en die verslechtert snel. Het gevaar voor de openbare veiligheid, de precaire stabiliteit van de kerk en het mogelijk groot verlies van erfgoedwaarden is dermate zorgwekkend, dat op korte termijn beveiligings- en consolidatiewerken moeten uitgevoerd worden. Mensen die in de onmiddellijke omgeving van de kerk wonen vertellen ons dat ze bijna dagelijks steenpuin vonden rond hun woning. Ondertussen werden bakken tegen de kerkmuur geplaatst om dat puin op te vangen. De kerk heeft het oudste gebrandschilderde glas-in-loodraam van België (anno 1398) maar ook het kerkmeubilair, het pleisterwerk en een aantal schilderijen zijn van uitzonderlijke waarde.
Vermindering van subsidie
Vorige maandag werd het dossier voor de subsidiëring van de instandhoudingswerken getekend en ondertussen is het ook doorgestuurd naar het kabinet van Vlaams minister van Erfgoed Geert Bourgeois. (N-VA). De urgentie heeft alles te maken met de aangekondigde vermindering van de subsidiëring voor instandhouding van cultureel erfgoed van 80% nu, naar 60% later. Het dossier om de toestand van de kerk te beveiligen zou al over 3 miljoen gaan. Pas daarna kan de eigenlijke restauratie starten. De eerste officiële ramingen voor de volgende fases bedragen 8 miljoen euro maar dat kan nog veel hoger oplopen.
Zware financiële dobber
Bij het kerkcomité beseft men dat het voor het stadsbestuur een zware dobber zal worden om haar aandeel van die restauratie te voorzien in de toch al krappe financiële omstandigheden. Het schepencollege heeft weliswaar een overleg aangevraagd bij bevoegd minister Geert Bougeois om de mogelijkheden voor bijkomende financiering vanuit Vlaanderen te bekijken maar het is zeer de vraag of dat wat kan opleveren. Ondertussen wil het comité ook andere pistes bekijken. Onder meer crowdfunding zou een optie zijn. Die alternatieven veronderstellen ook dat de kerk, naast een gebruik voor de erediensten, een alternatieve bestemming zou krijgen.
De toestand van de planeet is zorgwekkend. Volgens Serge DeGheldere, voorzitter van de Klimaatzaak en oprichter van Futureproofed, een bedrijf dat ondernemingen en overheden op weg helpt naar een ecologische duurzame samenleving, hebben we nog 12 jaar om de trend te keren. Daarna is het te laat om de situatie positief om te draaien. Dat stelde hij deze week tijdens een interview op VRT.
In Zichem is Rebecca Lhst alvast goed bezig. In januari start zij met een kinderopvang die volledig op ecologisch principes is georganiseerd. Twee jaar geleden kocht ze samen met haar man een voldoende groothuis in Zichem. “We hebben dit pand doelbewust gekozen omdat het perfect geschikt is voor de plannen die we toen al hadden”, zegt Rebecca.
Herbruikbaar is fancy en vermijdt chemische rommel op gevoelige plekken
De zaakvoerster van kinderopvang Pippo stimuleert de ouders om herbruikbare luiers en schoonveegdoekjes te gebruiken, maar niemand is verplicht om dat te doen. “Herbruikbaar wordt vaak nog geassocieerd met lompe doeken en spelden om ze vast te maken”, zegt Rebecca. “Dat materiaal is echter compleet achterhaald. De moderne herbruikbare luiers zien er fancy uit en ze zijn makkelijk aan en uit te doen met een knijpersysteem. Als we de voordelen ervan uitleggen zijn ouders vaak geneigd om die switch te maken. Ook al omdat ze inzien dat er een hoop chemische rommel zit in de wegwerpdoekjes en dat komt uiteindelijk op de gevoeligste plaatsen van de kindjes terecht.”
Rebecca gebruikt zelf herbruikbare schoonveegdoekjes van Cheeky Wipes. Dat systeem is erg hygiënisch uitgedacht. Elke kit bestaat uit twee dozen, eentje voor propere en eentje voor vuile doekjes. In de doos met proper materiaal gaat een halve liter water en een paar druppeltjes etherische olie. De gebruikte doekjes gaan in het andere doosje en ook dat is gevuld met water en olie. Dat zorgt er voor dat de vlekken niet indrogen en de mengeling werkt ook anti-bacterieel. In de kit zit een wasnetje dat je in deze doos kan bevestigen, zo moet je de bevuilde doekjes niet meer aanraken en kunnen ze met het netje in je wasmachine.
Herbruikbaar is tweemaal besparen
De doekjes van Cheeky Wipes zijn gemaakt van bamboe of van katoen. Ze hebben een hoge levensduur en dat zorgt ervoor dat deze manier van werken al snel goedkoper is dan wegwerpmateriaal. Wegwerppampers en dito doekjes zijn duur maar ze zorgen ook voor een gigantische afvalproductie. Afval is echter ook duur. Je bespaart dus op de aankoop maar ook op de verwerking van het afval.
Verantwoord speelgoed
Het speelgoed in de kinderopvang is grotendeels in hout of andere ecologische materialen. Hier en daar rijdt er een platsic speelgoedauto tusssen de houten soortgenoten maar dat moet kunnen. Rebecca is op dat vlak niet strikt principieel. Ze probeert ook de creativiteit van de kinderen te stimuleren. De poppenkast bijvoorbeeld, heeft ze zelf gemaakt met overschotjes van karton.
Biologische voeding uit eigen tuin
De maaltijden van de kinderen worden bereid met biologische producten en op donderdag is het veggie-dag. “We hebben een eigen tuin waar we groenten en fruit aanplanten”, zegt Rebecca. “We trekken ook met de kinderen de tuin in zodat ze kunnen ervaren waar al dat lekkers vandaan komt. Veel kinderen hebben de band met de natuur verloren en daar proberen we hier iets aan te doen.”
Omgang met dieren stimuleren
Rebecca heeft zelf vier kinderen, een konijn (Vlaamse Reus) en twee honden. Zelfs de dieren worden betrokken bij de opvang. “De band tussen een kind en een dier is bijzonder waardevol”, zegt Rebecca. “Onze huisdieren zijn kinderen gewoon. We hebben er zelf vier. Ze zullen dus nooit onverwacht reageren.”
Borstvoedingsexpert
De zaakvoerster van kinderopvang Pippo is een fervente voorstander van borstvoeding. Haar eigen kinderen zijn alle vier grootgebracht met moedermelk en ze heeft een pak ervaring en knowhow over dat onderwerp. Die deelt ze graag met jonge ouders. “Vooral de bewaring van moedermelk is voor veel mensen een probleem”, zegt ze. “Maar ook meer algemene vragen over dat thema zijn welkom.”
Kinderopvang Pippo is gelegen in de Oranjestraat 46 in Zichem. De opvang start vanaf januari 2019 maar op 22 december kunnen mensen die belangstelling hebben al eens komen kijken. Ouders die gecharmeerd zijn door het concept moeten wel op de wachtlijst. Rebecca beperkt het aantal kinderen bewust tot vijf, ook al heeft ze toelating om er meer op te vangen. En die vijf zijn ondertussen ook al geboekt.
Stimulans van de overheid
Dat een kinderopvang zoals die van Rebecca een goede zaak is voor het milieu lijkt evident. Pampers en schoonveegdoekjes zorgen voor een stevige berg afval. In veel steden en gemeenten bestaan gunstmaatregelen om mensen met een incontinentieproblematiek te ondersteunen. Dat is een sociaal zeer verantwoorde maatregel maar hij is ook milieubelastend. De nieuwe bestuurders van onze lokale gemeenschappen zouden misschien ook eens kunnen overwegen om de aankoop van herbruikbare luiers en schoonveeg materiaal voor kinderen te ondersteunen. De aankoop van een bassisset kost ongeveer 250 euro. Met een extra premie of subsidie zullen allicht meer mensen de overstap naar ecologisch verantwoord materiaal willen en/of kunnen zetten.
Online shoppen maakt het voor de consument mogelijk om 24/24 en 7/7 te vinden wat hij nodig heeft. Dat is een uitdaging voor lokale ondernemers. Met voldoende creativiteit en de inzet van technologie zijn er echter nog aantrekkelijke mogelijkheden.
Opmerkelijk stukje technologie
De levering bij de consument blijft een van de belangrijke aandachtspunten bij online shopping. Zeker voor gevoelige producten zoals bloemen is dat een breinbreker. Bloemenzaak Amphora aan de Martelarenstraat in Aarschot maakt van dat probleem een opportuniteit. Zaakvoerster Ingeborg Augustus installeerde een bloemenautomaat aan Weg Messelbroek in Zichem. Dat toestel kreeg een opmerkelijk stukje technologie ingebouwd. De temperatuur schommelt altijd tussen 11 graden en 15 graden. De kast is opgedeeld in twaalf vakken. Klanten kiezen het boeket dat men wenst, afrekenen kan met een betaalkaart en daarna opent de lade die je gekozen hebt. Na elk verkocht boeket krijgt zaakvoerster Ingeborg Augustus een sms. De boeketten worden regelmatig vervangen zodat klanten altijd verse bloemen mee naar huis nemen. De prijzen zijn dezelfde als in de winkel.
We publiceerden eerder al artikels over de herdenkingen voor 100 jaar wapenstilstand in Testelt en Messelbroek. Maar ook in Zichem en op Keiberg organiseerden de leerlingen van de gemeentescholen zo’n evenement. Het concept was vergelijkbaar. In iedere deelgemeente staat een monument dat herinnert aan de dood van de plaatselijke oudstrijders. Daar werden bloemenkransen neergelegd en teksten voorgedragen.
In de buurt van die monumenten staat vaak ook een nieuwe herdenkingsplaat naar aanleiding van de viering van een eeuw wapensilstand. Die borden tonen uitvergrote foto’s die symbool staan voor het einde van de oorlog en de wederopbouw. De oorlog was dan wel officieel gedaan, de tijd om te feesten was nog niet aangebroken. De foto’s tonen de periode van de wederopbouw na 1918. Deze unieke beelden brengen de voorbijganger 100 jaar terug in de tijd. Ze geven inzicht in de oprichting van oorlogsmonumenten, vredesstoeten, de weggevoerden…
Er staan foto’s in het centrum van Zichem, Okselaar, Keiberg, Messelbroek, Testelt, Schoonderbuken, Scherpenheuvel, aan Huize Ernest Claes in Zichem en aan de bibliotheek in Averbode.
De gratis brochure met meer uitleg over de foto’s is verkrijgbaar bij de dienst toerisme, Basilieklaan 16, Scherpenheuvel.
De Sint-Eustachiuskerk van Zichem krijgt op de eerste zondag van november niet alleen gelovige parochianen over de vloer. Hondenclub De Gouden Jachthoorn organiseert dan de huisdierenwijding. Nogal wat hondenbaasjes brengen hun viervoeter mee naar de kerk maar er waren ook een paar poezen en zelfs een konijntje in de kerk aanwezig. Alle beestjes worden na de viering door de priester gewijd. Gelovigen krijgen ook een stukje gewijd brood mee naar huis.
De viering krijgt ieder jaar extra sfeer door een gezelschap van Duitse klaroenblazers.
