Het Special Operations Regiment (SOR) houdt van 6 november tot 16 december een training in Gabon. Er nemen ook eenheden van het US Marine Corps en Gabonese parachutisten deel aan de operatie. België heeft 3 Hercules C-130-vliegtuigen mee. Het wordt een van de laatste grote oefeningen voor die toestellen. Vanaf volgend jaar worden ze geleidelijk vervangen door de A400M. Op de basis in Schaffen werd eerder dit jaar een nieuwe hangar met een mock-up geplaatst van dat toestel. De para’s leren daar onder meer hoe ze de Airbus kunnen laden.
Tropische omstandigheden
Tijdens Tropical Storm 2019 oefenen de paracommandobataljons en hun steuneenheden op verschillende locaties in Gabon: voornamelijk in de hoofdstad Libreville en plaatsen in het binnenland zoals Lambarene, Ndjole, Mandilou en Mouila. Door te oefenen in tropische omstandigheden kunnen ze een unieke Afrikaanse ervaring opdoen en werken in fysiek zware omstandigheden.
Gabonese para’s trainen met C-130’s
Tijdens Tropical Storm 2019 trainen de eenheden van de Land-, Lucht- en Medische Component samen. De Luchtcomponent zorgt voor alle tactische transporten en recuperaties van personeel en materieel. Dat doen ze met C-130-vrachtvliegtuigen, A109- en NH90-helikopters. Tijdens de oefening leiden Belgische instructeurs onder meer Gabonese parachutisten op. Die zullen hun eerste sprongen uitvoeren vanuit Belgische C-130’s.
We schreven het vorige week al, in het trainingscentrum voor para’s in Schaffen is de huidige ballon, de zogenaamde BE17, aan vervanging toe. De BE18 komt pas volgende week aan in België. Hij is ondertussen wel getest, net zoals een aantal belangrijke componenten zoals de overdrukklep en de regelunit.
De BE17 blijft nog drie jaar op de basis als eventuele vervanger voor de nieuwe ballon. Vandaag is het helium uit de BE17 gehaald. Dat dure goedje kan jammer genoeg niet gerecupreerd worden. Het lachgas kan niet terug in flessen worden getapt en het mag gewoon ontsnappen uit de omknelling van het zeil. Als je dus in de buurt van het vliegveld was en je stem gleed even weg, dan ken je de schuldige. 🙂
De ballon wordt daarna in een beschermhoes gepakt en in een houten kist bewaard. Na zijn aankomst volgende week wordt de nieuwe BE18 eerst getest met lucht. Pas als helemaal zeker is dat het nieuwe varken correct functioneert wordt er helium ingepompt. Zo’n 1530 m³.
Als je deze week de ballon boven het vliegveld van Schaffen ziet opstijgen, dan kijk je naar een nagelnieuw exemplaar. De BE17 werd vorige maandag vervangen door de BE18. Het zogenaamde varken wordt om de drie jaar vervangen. Het oude exemplaar blijft op de basis om als reserve te dienen.
In dit filmpje zie je de indienststelling van de BE17 in 2016. Je kan verder lezen na het filmpje
Schaffen kende de jongste jaren een echte heropbloei. De basis kreeg er een pak opdrachten bij, onder meer ook voor de bediening en de bepakking van helikopters. Dat vertaalt zich in de infrastructuur. De spronginstructeurs kregen een nieuw lokaal en er werd een trainingshal gebouwd voor de nieuwe A400M die vanaf volgend jaar de C130 geleidelijk zal vervangen.
Fast-roping wall
Tegen de zijwand van de hangar waar de ballon inhangt, wordt momenteel de laatste fase uitgevoerd van een trainingsinfrastructuur voor fast-roping. Dat is een techniek waarmee vooral de eenheden van de Special Forces aan touwen uit een helikopter kunnen afdalen maar dat kan uiteraard ook in gebouwen gebruikt worden. Defensie heeft op die manier twee geldbesparende installaties gecombineerd. De ballon vermijdt dat er dure vliegtuigen de lucht in moeten om voor sprongcapaciteit te zorgen. De fast-roping wall doet hetzelfde voor helikopters. Uiteraard wordt ook het milieu daar beter van.
Nieuwe onderhoudshangar in Melsbroek
De ingebruikstelling van de A400M heeft overigens ook gevolgen voor de militaire luchthaven in Melsbroek. Het toestel is veel groter dan de C130. De nieuwe Airbus is 45,10 meter lang, heeft een spanwijdte van 42,40 meter en is 14,70 meter hoog. Daardoor is de huidige infrastructuur voor onderhoud van de toestellen te klein. Defensie bouwt momenteel een volledig nieuwe hangar die 49,6 miljoen euro gaat kosten.
Het is vandaag een trieste dag voor het regiment paracommando. Op 26 juni 1963 werd boven de Duitse stad Detmold een C-119 geraakt door een Engelse mortier. Bij het incident verloren 33 para’s en de volledige vliegtuigbemanning het leven.
De 13de compagnie van het 1ste Para uit Diest nam die dag deel aan de oefening “Lance one” in het Duitse Geseke. Ze wilden een dropping doen in het kader van die Nato-oefening maar die werd afgeblazen omdat het weer te slecht was. De 4 vliegtuigen keerden terug naar een nabijgelegen vliegveld van Guttersloh. Daar moesten ze wachten op betere weersomstandigheden. Engelse troepen die in de buurt oefenden hadden een paar mortieren op overschot en ze besloten om die af te vuren. Een van de mortieren raakte een C-119 vol op de vleugel. Daar zitten de brandstoftanks van het toestel waardoor het meteen in brand vloog.
Edmond Chabot verricht heldendaad
Een van de instructeurs aan boord van het geraakte toestel, Edmond Chabot, heeft nog geprobeerd om de para’s uit het vliegtuig te laten springen. Hij heeft zo het leven van 9 militairen kunnen redden. Zelf bleef hij in de crash. Chabot kreeg postuum de hoogste Belgische decoratie.
Marc Crabs overleefde de crash
Een van de negen overlevenden was Marc Crabs (foto). Hij zat achteraan aan stuurboord in het toestel. Dat was de kant waar de mortier insloeg. Crabs zat echter vlak bij de deur die dispatcher Chabot kon openen. Dat was meteen zijn redding. Crabs komt nog ieder jaar naar de nieuwjaarsreceptie van Keep The Spirit Alive, de vereniging die de geest van de para’s blijvend met Diest verbindt.
Kolonel Walter Mertens terug gestuurd voor slachtofferherkenning
Voor kolonel op rust Walter Mertens uit Scherpenheuvel-Zichem blijft Detmold een pijnlijke herinnering. Hij had als enige de lijsten van de bezetting van de vliegtuigen. Onmiddellijk na de landing in Melsbroek moest hij samen met bataljonscommandant Minne terugvliegen om de slachtoffers te identificeren. ‘Ik kon niet eens mijn hoogzwangere echtgenote verwittigen’, zegt hij. ‘Zij had inmiddels vernomen dat er een ongeval was gebeurd en omdat ze niets van mij vernam dacht ze dat ik een van de slachtoffers was.”
De meeste slachtoffers van het incident liggen begraven op de begraafplaats naast het vliegveld in Schaffen.
Tijdens de jaarlijkse herdenking van Keep The Spirit Alive (KTSA) voor stichter van het regiment paracommando Eddy Blondeel in de citadel van Diest, werd duidelijk dat kolonel Vincent De Scheemaeker een stapje hogerop in de hiërarchie van defensie zet. De Scheemaeker is momenteel commandant van het Special Operations Regiment (SOR), een structuur die de para’s opnieuw hun eigenheid heeft gegeven en ervoor zorgt dat ze ook operationeel ingezet worden. Kolonel De Scheemaeker mag ook beschouwd worden als de grote bezieler van de SOR.
Vincent De Scheemaeker geeft de operationele leiding van zijn geesteskind nu op en wordt binnenkort directeur van het Special Operations Command (SOCOM). Dat orgaan coördineert de samenwerking van de para’s en de Special Forces met de andere componenten uit de land-, lucht- en zeemacht en de medische component maar ook met buitenlandse troepen die bij een operatie betrokken worden.
De opvolger van Vincent De Scheemaker wordt Tom Bilo, ook al een oude bekende van het vroegere 1ste para. Bilo werkte de eerste elf jaar van zijn carrière in diverse leidinggevende functies in het eerste para in Diest. Daarna werd hij verder klaargestoomd in diverse staffuncties en door opdrachten voor de Koninklijke Militaire School. Van 2011 tot 2014 kreeg Tom Bilo de leiding over de Special Forces. Daarna vertrok hij opnieuw naar de militaire staf.
Bevelhebber van het Special Operations Regiment kolonel Vincent Descheemaeker deed begin van dit jaar een opvallende oproep voor kandidaat-paracommando’s. De vergrijzing is duidelijk voelbaar en de instroom is veel te laag om voldoende operationele mensen te blijven garanderen. Nochtans heeft het regiment een duidelijke nieuwe toekomst. Binnen het SOR is er een heldere structuur uitgetekend waar de Special Forces en de Pathfinders, de paracommando’s en de eenheden van de luchtmacht en de genie mekaar efficiënt versterken.
Defensie gaat dat recruteringsprobleem op een andere manier aanpakken. De zeemacht en de luchtmacht werken al met een systeem van kadetten. Dat zijn groepen jonge mensen die regelmatig activiteiten mogen meedoen binnen de component waar ze voor kiezen.
Verlengstuk voor opleiding para-junior
Bij het regiment paracommando bestaat de opleiding para-junior. Defensie wil die training nu een verlengstuk geven om de deelnemers de kans te geven nog beter kennis te maken met de opdrachten van de para’s maar ook met andere activiteiten binnen defensie.
Ieder jaar krijgt een groep van een zeventigtal jongeren de kans om een training mee te maken voor parachutespringen uit de ballon. Ze krijgen een grondige technische sprongopleiding en, als de weersomstandigheden het toelaten, mogen ze tot vier sprongen uit de ballon maken. Uit de lichting van 2018 zijn nu een veertigtal kandidaten gerecruteerd, die gedurende twee dagen een opfrissing van de techniek krijgen en ook tot twee sprongen uit de ballon kunnen maken. De deelnemers hebben hun basisopleiding nog geen jaar geleden gedaan en dan volstaat een korte sprongopleiding. De bedoeling is om deze groep ook nog voor andere activiteiten binnen defensie uit te nodigen. Op die manier kunnen de para-juniors nog beter ervaren welke mogelijkheden er zijn in het leger. Bij de SOR willen ze deze stage uiteraard gebruiken om paracommando’s te werven. Er was ook aardig wat enthousiasme in de groep. “Als we er een vijftal kunnen recruteren is dit initiatief meer dan geslaagd”, zegt woordvoerder van het trainingscentrum Marc Van Herbruggen. Voor bevelhebber-majoor Erwin Van Der heyden was het een speciaal moment. Zijn zoon was een van de veertig deelnemers en de majoor klom zelf als dispatcher met hem in de kooi.
Heb je zelf belangstelling om paracommando te worden? Op mil.be vind je meer informatie.
Na het filmpje van Defensie kan je een reeks sfeerbeelden zien van de opfrissings voor para-juniors. Onderaan kan je in 22 foto’s de verschillende stadia van een sprong zien, uitgevoerd door een para-junior.
Boven de Malinese woestijn heeft een team van het peloton Luchtbevoorrading (Rav Air) uit Schaffen, op 1 maart vier pakketten met water gedropt. Al sinds mei 2018 kan de VN-missie MINUSMA rekenen op Belgische steun om afgelegen gebieden vanuit de lucht te bevoorraden.
De vraag voor de drop kwam van het Nederlandse leger. Zij hielden van 28 februari tot 2 maart de oefening Wolf Blast One in de omgeving van Gao, in het oosten van Mali. Het doel van de drop was niet zozeer de bevoorrading zelf, maar om de Nederlandse militairen te trainen hoe ze een dropzone moeten beveiligen en het gedropte materieel recupereren.
Parachutage van groot belang voor militaire operaties
Luchtbevoorrading en parachutage is ook vandaag nog steeds van groot belang voor militaire operaties. De Rav Air kan voedsel, water en materieel op plaatsen krijgen die anders zo goed als onbereikbaar zijn. Gao is daar een goed voorbeeld van. Er zijn zo goed als geen wegen, waardoor transport over de baan niet mogelijk is. Ook vervoer met terreinvoertuigen ligt moeilijk. Het terrein is zeer zwaar, met metershoge duinen en rotsen die je banden binnen de kortste keren aan flarden rijten. Als je dan een beroep kan doen op een team dat je bevoorrading veel sneller ter plaatse krijgt, is de rekening snel gemaakt.
De inhoud van de gedropte pakketten speelt weinig rol. “Wij droppen wat de klant nodig heeft”, zegt Bart, hoofd van het team. “Dat kan voedsel en water zijn, maar evengoed mortieren of munitie.” Ook op welke plek de pakketten de grond moeten raken, maakt weinig uit. Jake, een teamlid met meer dan dertig jaar ervaring, heeft al voedselpakketten gedropt in Ethiopië, levende kippen in Soedan en jeeps in België.
Het peloton Luchtbevoorrading heeft nog een kleine maand een team in Mali om drops uit te voeren voor de MINUSMA. Op 22 maart zit hun opdracht erop.
Para’s meer dan ooit belangrijk voor Defensie
Bij de vorige hervorming van het regiment paracommando in 2011, werd door sommigen fluisterend getwijfeld aan de toekomst van de para’s. Het regiment werd enigszins doodgeknuffeld in de toenmalige Ligth Brigade. Met die doemgedachte is ondertussen stevig komaf gemaakt. Het regiment hervindt zijn meerwaarde in het Special Operations Regiment (SOR). De ultradelicate operaties worden daar uitgevoerd door de Special Forces Group en de Pathfinders. Zij waren de voorbije jaren betrokken bij onder andere een aantal operaties in Irak. Speciale operaties zijn militaire activiteiten die uitgevoerd worden door speciaal georganiseerde en uitgeruste eenheden. Ze maken gebruik van bijzondere tactieken, technieken en inzetmethodes om gevoelige acties uit te voeren, zoals het vergaren van informatie, aansturen van precisiebombardementen of het bevrijden van gijzelaars in het buitenland.
De Special Forces Group wordt breder ondersteund door het 2de en 3de bataljon paracommando die op hun beurt hoogtechnologische steun krijgen van de 6de Groep Communicatie-en Informatiesystemen (CIS). Er is ook een uitstekende samenwerking met de 15de Wing van de luchtmacht. Het SOR wordt geleid door kolonel Vincent Descheemaeker, een man met een enorme ervaring en een duidelijke visie op de werking van het regiment.
Schaffen is internationaal gereputeerd expertisecentrum
Aan de meerwaarde van materiaaldrops heeft eigenlijk nooit iemand getwijfeld. Integendeel zelfs, het takenpakket van het trainingscentrum in Schaffen is sterk toegenomen. Schaffen wordt internationaal beschouwd als een belangrijk expertisecentrum voor parachutage. De focus verschoof de laatste jaren wel meer naar materiaaldrops met de C-130 en met helicopters. Die C-130 toestellen zijn aan hun laatste fase bezig. In 2001 reeds, bestelde België zeven A400M-toestellen om de C-130’s te vervangen die sinds begin jaren ’70 in dienst zijn. De Belgische en Luxemburgse A400M’s zullen tussen 2020 en 2023 geleverd worden.
De 22ste compagnie van het 3de bataljon paracommando uit Tielen, pakte dinsdag uit met een impressionante evacuatieoefening rond de Maagdentoren in Zichem. Ze kregen daarbij de steun van 2 Agusta gevechtshelicopters en 2 NH90 heli’s en van de 6de groep communicatie- en informatiesystemen.
Het scenario
De toren was dinsdagochtend bezet door rebellen die ook een gijzelaar hadden. Rond de toren zaten drie teams verkenners. Zij brachten de positie van de rebellen in kaart en ze liquideerden de wachtposten rond de toren. Dat gebeurde zo goed als onzichtbaar.
Om 18.10 uur ’s avonds startte de bevrijding. Twee NH90 helicopters zorgden voor de aanvoer van de troepen. Een heli landde op het veldje in de buurt van de toren, de tweede ging in zogenaamde taperingpositie achter de bomen hangen waardoor de para’s met fast ropes konden afdalen uit de helicopter. De twee Agusta’s bleven ondertussen rond de toren cirkelen en zorgden op die manier voor dekking. De grondtroepen vielen de toren aan en drongen binnen om de gijzelaar te bevrijden. Die werd uiteindelijk ook afgevoerd en opgepikt door een van de Agusta’s. Daarna trokken de troepen zich terug. De twee NH90’s bleven gedurende de bevrijding op de achtergrond maar kwamen opnieuw aanvliegen om de para’s op te pikken.
SOR vervangt light brigade en geeft para’s opnieuw een toekomst
Het was lang geleden dat een gelijkaardige oefening, waarbij de para’s brede steun kregen van de luchtmacht, kon plaats vinden. Dat heeft allicht te maken met de oprichting van het Special Operations Regiment (SOR). Het vroegere regiment para-commando werd in 2011 onderdeel van de zogenaamde light brigade. In de visie van de toenmalige minister van Defensie De Crem had het regiment paracommondo nauwelijks een toekomst. De light brigade was een verzameling van verschillende disciplines waar de para’s zeker niet het speerpunt waren. De nieuwe legercomponent werd op dat moment ook geleid door een niet-paracommando. De situatie keerde echter toen kolonel en paracommando Vincent Descheemaeker aan het hoofd kwam van de light brigade. Hij was eerder bevelvoeder van het 1ste para in Diest en van het 3de para in Tielen. De Scheemaeker is een uiterst aimabel man met een duidelijke visie op de meerwaarde die het regiment paracommando kan hebben in de moderne hoogtechnologische oorlogsvoering. Die visie komt duidelijk tot uiting in de werking van het SOR, de nieuwe eenheid die de light brigade sinds vorig jaar vervangt en geleid wordt door Vincent Descheemaeker. De Special Forces en de Pathfinders zijn in die structuur het speerpunt van uiterst gespecialiseerde operaties. Zij worden breder ondersteund door de paracommando’s die op hun beurt hoogtechnologische steun krijgen van de 6de Groep Communicatie-en Informatiesystemen (CIS). Het hoofdkwartier van de SOR werd opnieuw verplaatst naar het opleidingscentrum voor commando’s in Marche-Les-Dames wat op zich al een belangrijke symboolwaarde heeft. Het SOR werkt internationaal ook nauw samen met Nederland en Denemarken waardoor het efficiënter kan georganiseerd worden.
Operatie Valiant Phoenix bewijst meerwaarde SOR
Snel ingrijpen in een delicate internationale context is de basis van het SOR en de para’s krijgen in die rol hun eigenheid weer terug. Ondertussen is duidelijk dat de eenheid uitstekend werk levert. Dat bleek onder meer deze maand uit de presentatie van generaal-majoor paracommando Johan Peeters, de onderstafchef Operaties en Training en luitenant-kolonel Etienne Schmitz, commandant van de Special Forces Group. Zij gingen dieper in op de operatie Valiant Phoenix waarbij de Special Forces al vier jaar lang nauw betrokken zijn in de strijd tegen Daesh in Irak.
In de zestiende eeuw gingen de Spanjaarden stevig te keer in
de omgeving van de Maagdentoren in Zichem. Volgende maandag 25 en dinsdag 26
februari doet de 22ste compagnie van het derde bataljon para uit Tielen
dat nog eens losjes over. Al zal er uiteraard geen bloed vloeien (hopen we
toch) en zullen de zwaarden en hakbijlen vervangen zijn door uiterst modern
wapentuig.
Op maandag 25 februari installeert het derde para een
observatiepost in de toren. Dat maakt deel uit van een militaire oefening. Op
dinsdag 26 februari wordt de toren aangevallen. Bij die aanval worden ook
helikopters ingezet. Een helikopter zal landen aan de Hemmekens , de tweede
landt aan de Keyt in Messelbroek.
Tijdens de bezetting door de para’s mogen bezoekers de toren niet betreden. Er worden borden geplaatst in de omgeving van de toren en de militairen zullen de passanten zelf ook attent maken op het verbod om de toren tijdens die twee dagen te betreden.
Special Operations Regiment
Het derde para maakt sinds vorig jaar, samen met het 2de Bataljon Commando’s, het opleidingscentrum in Schaffen en de Special Forces Group, deel uit van het Special Operations Regiment (SOR). Ook de 6de Groep Communicatie- en Informatiesystemen (6 Gp CIS) worden in het nieuwe regiment geïntegreerd voor de communicatie-ondersteuning. Kolonel Vincent Descheemaeker is de bevelhebber van het regiment. Hij was ook bevelhebber van het eerste para in Diest toen dat bataljon werd opgeheven. Kolonel Descheemaeker werd op dat moment bevelhebber van het derde para in Tielen. In 2017 kondigde hij tijdens de receptie van KTSA aan dat hij de SOR zou gaan leiden.
Gevoelige acties
Speciale operaties zijn militaire activiteiten die uitgevoerd worden door speciaal georganiseerde en uitgeruste eenheden. Ze maken gebruik van bijzondere tactieken, technieken en inzetmethodes om gevoelige acties uit te voeren, zoals het vergaren van informatie, aansturen van precisiebombardementen of het bevrijden van gijzelaars in het buitenland.
26 juni 1963 staat met gitzwarte rouwletters in de geschiedenis van het regiment para-commando genoteerd. De 13de compagnie van het 1ste Para uit Diest neemt die dag deel aan de oefening “Lance one” in het Duitse Geseke. Ze stegen met een C119 op in Melsbroek maar als ze de droppingzone van Geseke naderen blijkt het weer te slecht. De sprong wordt gecanceld en de vliegtuigen zetten koers naar het R.A.F. vliegveld van Gutersloh om daar te landen. De C119’s zetten hun daling in maar toen ze boven het schietveld van Sennelager waren, gebeurde het onwaarschijnlijke. Engelse troepen die er oefenden hadden een paar mortieren op overschot en ze besloten om die af te vuren. Een van de mortieren raakte een C119 vol op de vleugel. Daar zitten de brandstoftanks van het toestel waardoor het meteen in brand vloog. Dispatcher Chabot slaagde erin om een deur van het toestel te openen en probeerde nog om zoveel mogelijk para’s naar buiten te krijgen. Dat lukte voor negen van hen. 32 anderen waaronder Chabot, 5 bemanningsleden en een kandidaat-dispatcher kwamen om het leven. Een van de negen overlevenden was Marc Crabs. Hij zat achteraan aan stuurboord in het toestel. Dat was de kant waar de mortier insloeg. Crabs zat echter vlak bij de deur die dispatcher Chabot kon openen. Dat was meteen zijn redding. Marc Crabs was vorige zaterdag aanwezig tijdens de nieuwjaarsreceptie van KTSA.
Het grootste deel van zijn gesneuvelde collega’s liggen begraven op het militaire kerkhof naast het vliegveld in Schaffen.
Kolonel op rust Walter Mertens zat in een van de andere drie toestellen. Hij moest na de landing in Brussel meteen terugkeren naar Detmold om de slachtoffers te helpen identificeren. Ook kolonel Mertens was zaterdag aanwezig bij KTSA. Walter Mertens is ere-voorzitter van de vereniging.
Het hogere militaire echelon van het Special Operations Regiment (SOR), de nieuwe entiteit waar het regiment para-commando deel van uitmaakt, toonde ook dit jaar zijn waardering voor het werk dat Keep The Spirit Alive (KTSA) levert. KTSA zorgt ervoor dat de link tussen de para’s en de stad Diest bewaard blijft maar ze zijn ook belangrijk als platform voor ontmoeting van oud para’s. Bevelhebber van het SOR kolonel Vincent De Scheemaeker maar ook de huidige bevelhebber van de basis in Schaffen, majoor Erwin Van der Heyden, Peter Philippe, vroeger bevelhebber in Schaffen maar momenteel actief binnen de NATO en majoor Luc Nijs, vroeger tweede in bevel in Schaffen en momenteel actief bij het SOR in Brussel, waren aanwezig tijdens de nieuwjaarsreceptie van KTSA.
Dringend nieuwe para’s nodig
Kolonel De Scheemaeker deed een opvallende oproep tijdens zijn speech. “We hebben dringend extra para’s nodig”, zei hij.” De bevelhebber vroeg de aanwezigen om promotie te maken voor een carrière als paracommando.
Voor burgemeester Christophe De Graef (Open Diest) was het de eerste kennismaking met de kolonel. De twee namen alleszins uitgbreid de tijd om te overleggen. Burgemeester De Graef beklemtoonde in zijn speech dat de para’s altijd welkom blijven in Diest. Die intentie is blijkbaar geen overbodige geste. Volgens Christophe De Graef zijn de jongere partijgenoten zelfs niet meer bekend met het rijke militaire verleden van Diest en het enorme werk dat het regiment de afgelopen decennia heeft geleverd. Misschien moet het nieuwe bestuur in Diest een bezoek aan het Pegasusmuseum in de citadel overwegen. Daar is de geschiedenis van het eerste bataljon para in detail opgebouwd.
In het valschermwereldje zijn ze al jaren de absolute wereldtop. Hayabusa is de naam en de heren zijn veelvoudig wereldkampioen indoor en outdoor skydiven, zowel bij de militairen als in de open categorie.
Vorig weekend kregen ze er nog een stevige plak goud bovenop. Dave en Andy Grauwels, Jeroen Nollet, Dennis Praet en cameraman Luc Van Britsom wonnen het CISM wereldkampioenschap bij de militairen in het Hongaarse Szolnok. Vandaag mochten de jongens hun medaille ophalen! Hola Hageland versierde een kwartiertje in hun agenda! Wij hadden hen de obligate vraagjes kunnen stellen zoals hoe dat nu voelt om alweer het hoogste schavotje te halen maar dat deden we niet. Wat ze eten, of ze rituelen hebben, wie de baas is in de lucht en of ze dat nog een jaar of tien gaan volhouden, dat zijn de dingetjes die jullie weten, toch? Maar vooral…met hoeveel punten voorsprong ze in oktober opnieuw wereldkampioen in de open categorie willen worden. En zal papa Alex Grauwels dan zijn snor afscheren? Kijk en geniet van vier ongedwongen gasten die zonder enige twijfel bij de beste atleten van het land mogen gerekend worden.
De citadel in Diest herbergt een van de meest opmerkelijke maar tegelijkertijd een van de minst bekende musea van Vlaanderen. Het Pegasusmuseum vertelt de geschiedenis van het eerste bataljon para dat er decennialang gelegerd was. En die geschiedenis mag nooit vergeten worden. Het eerste para heeft mee de militaire en politieke situatie van België bepaald maar was ook bijzonder belangrijk in een aantal louter humanitaire operaties. Al die facetten zijn op een uitzonderlijk nauwkeurige manier gedocumenteerd en in het museum onder gebracht. Op 25 augustus 2018 kan je het museum gratis bezoeken tussen 13.30 uur en 17.00 uur.
Een roemrijke geschiedenis
Kapitein Edouard Blondeel startte in 1942 een eenheid Belgische parachutisten op in Engeland. Ze maakten deel uit van de Britse SAS, een Special Forces-eenheid. Het detachement zou onder meer een erg belangrijke rol spelen in het Ardennenoffensief tegen de Duitse troepen. In 1951 volgt de eerste opdracht in Afrika. Dat continent zou ook in de decennia daarna een belangrijk aandachtspunt blijven voor het eerste para. De meest heroïsche interventies waren Operatie Red Dragon en Operatie Black Dragon in 1964 in Stanleystad en Paulis. In 1992 neemt het bataljon deel aan operatie Restore Hope in Mogadishu. Daarna verschuift het actieterrein meer naar de conflictgebieden in Oost-Europa en het Midden-Oosten. Er volgen onder meer tussenkomsten in Kosovo, Bosnië-Herzegovina, Albanië, Afghanistan en Libanon.
Open voor burgers
Al die, vaak ook historisch belangrijke interventies, zijn stevig gedocumenteerd. Dat materiaal is jarenlang zorgvuldig geklasseerd in het Pegasusmuseum van de citadel. Het museum was aanvankelijk enkel toegankelijk voor militairen maar onder impuls van kolonel Roger Aerts gingen de deuren ook voor burgers open. Er kwamen verschillende schenkingen van oud-militairen en zelfs van het Legermuseum zelf.
Mock-up C 130
Het museum heeft vier zalen en die zijn thematisch en chronologisch ingericht. De SAS-periode, de Afrikaanse periode, de humanitaire acties en de opdrachten onder UNO-vlag zijn de vier ontwikkelingslijnen. Stichter van de para’s kolonel Edouard Blondeel heeft zijn eigen hoekje.
Een van de meest opmerkelijke zaken in het museum is de mock-up van een C-130 vliegtuig. Bezoekers kunnen daarin ervaren hoe het er bij een paradropping echt aan toe gaat. De mock-up wordt de volgende jaren echt geschiedenis want de C-130 wordt vervangen door de Airbus A400M.
Het Trainingscentrum voor parachutisten in Schaffen organiseert ieder jaar een initiatie valschermspringen voor jonge mensen tussen 16 en 18 jaar. Naast valschermspringen krijgen de deelnemers een tof pakket activiteiten aangeboden. Ze gingen onder meer gevechtszwemmen en deden een oriëntatieloop. De groep blijft een ganse week in de kazerne en kan enkel tijdens het weekend naar huis. Ze leven ook in een typisch militaire sfeer. Ze staan vaak vroeg op en krijgen tucht en discipline ingelepeld.
Harde grondtraining
De vorige twee weken kregen 114 jongeren uit heel het land een vrij harde grondtraining. Die is vergelijkbaar met de opleiding van de para’s zelf. Dat moet ook. De veiligheid primeert. De beloning voor de deelnemers was navenant. Vier sprongen vanuit de ballon vanop een hoogte van 300 meter. Met het schitterende weer dat we momenteel hebben is dat een unieke ervaring.
Taalevenwicht in balans, amper 10% meisjes
Defensie zorgt voor een goed taalkundig evenwicht. Aan de jeugdstage nemen dit jaar 56 Nederlandstalige en 58 Franstalige jongeren deel. Zij moeten op voorhand een selectieve fysieke ingangstest afleggen. Er is nauwelijks verschil tussen de proeven voor jongens en die voor meisjes. Veiligheid vraagt van iedereen dezelfde inspanning.
Bij de 114 deelnemers waren 18 meisjes. Drie daarvan kwamen uit de regio: Marjorie Merino uit Koersel, Damien Thielens uit Tessenderlo en Marianne Neuts uit Schaffen. Bij Hola gingen we met hen praten over hun ervaringen tijdens de stage en de zin om later bij defensie te komen werken. De meesten vonden het vrij zwaar maar wel keitof. Ze hadden afgezien maar ze hadden ook een heel fijne tijd gehad. Het viel op dat ze nauwelijks angst hadden gehad voor de sprongen. Ze voelden zich vooral veilig. De professionele omkadering gaf hen vertrouwen. “Adrenalineschrik”, noemden ze het eerder. Vreemd genoeg is dat ook de reden waarom ze de stap naar het valschermspringen voor burgers niet willen zetten. Ze denken dat het veilige cocon daar ontbreekt.
Meisjes zien geen toekomst bij defensie, jongens wel
Bij de jongens die aan de stage deelnemen is er duidelijk belangstelling voor een carrière bij het leger. De jongedames zien dan weer nauwelijks een toekomst bij defensie. Eentje droomt ervan om piloot te worden. Marianne Neuts is zowat de enige uitzondering. Zij en haar broer wonen op amper honderd meter van het trainingscentrum. “Ik zie de ballon verschillende keren per week in de lucht hangen”, zegt ze. “De goesting om dat ook te kunnen doen, leefde al langer bij mij en mijn broer. We hebben dit jaar beslist om samen mee te doen aan de stage. Ik overweeg ook om later in dienst te gaan bij defensie.”
Er waren dit jaar nauwelijks uitvallers bij de deelnemers. Een paar weigerden om te springen vanuit de ballon en eentje verstuikte een voet. Hij mag zijn sprongen later afwerken. Iedereen die het programma voltooide krijgt dondernamiddag een brevet. Voor dertig deelnemers volgt nog een extraatje. Ze mogen op 21 juli meelopen in het defilé voor de nationale feestdag in Brussel.
Recrutering
Defensie gebruikt de stage uiteraard om te rekruteren. Momenteel zijn er vacatures bij het Special Operations Regiment (SOR), dat is de nieuwe structuur waar het Regiment Paracommando in ondergebracht werd. Maar ook elders bij defensie zijn er nogal wat jobs beschikbaar.
In het filmpje legt Marianne Neuts uit hoe zei de stage heeft ervaren. In het tweede gedeelte doen ook de andere Nederlandstalige deelneemsters dat. Na het filmpje kan je een reeks foto’s bekijken van de vrouwelijke deelneemsters aan de stage.
)
