Community Land Trust maakt betaalbaar wonen in Leuven mogelijk
De opvattingen rond private eigendom evolueren snel in onze maatschappij. Auto’s en fietsen bijvoorbeeld, worden vaker gedeeld of ze worden aangeboden in een formule waar je enkel betaalt voor het gebruik ervan. In Leuven lopen momenteel de voorbereidingen voor een project waarbij tien gezinnen een woning kunnen kopen maar de grond blijft eigendom van de gemeenschap. Daardoor wordt de woning uiteraard een stuk goedkoper.
Het model is bekend onder de naam Community Land Trust en in Brussel lopen er al een aantal projecten.
In Leuven werden het eerste CLT-project vorig jaar opgestart door het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven en 31 middenveldorganisaties. De eerste Leuvense CLT-woningen komen op de site van Klein Rijsel aan het Provinciehuis. Dat is een braakliggende maar groene strip grond tegenover het Provinciehuis.
Op diezelfde site werden eerder 22 starterswoningen en 31 ondergrondse parkeerplekken gebouwd. Het project van CLT is de tweede fase voor de ontwikkeling van de site tussen het Provinciehuis, het station en de Tiensevest. Het ontwerpteam zal een tiental kwalitatieve en betaalbare woningen met minimum één en maximum vier slaapkamers en met een tuin ontwerpen. Er komt ook een gemeenschappelijke ruimte. Naast de CLT-woningen komt er een multifunctioneel kantoorgebouw met een publieke functie. De concrete invulling daarvan is nog niet bekend. Het openbaar domein rond de woningen en rond het kantoorgebouw zal heraangelegd worden, net als de esplanade aan het Provinciehuis. Het groene karakter van de plek zal behouden worden en er komt een afvalsorteerstraat.
AG Stadsontwikkeling Leuven stelde vorige week KPW architecten aan voor het ontwerpen van de woningen. Zij werden gekozen na een selectie uit 14 architectenbureaus die zich kandidaat stelden. In het plan van KPW architecten zal de open ruimte zoveel mogelijk gevrijwaard worden en het modulaire bouwsysteem van de woningen laat veel flexibiliteit en vrijheid toe. De architectuur nodigt bovendien uit tot interactie tussen buren en voorbijgangers. Het groen en de pergola’s creëren dan weer een buffer met de straat zonder dat de woningen moeten inboeten op licht en uitzicht.
De komende maanden werkt KPW architecten het ontwerp verder uit. Samen met CLT leggen ze het daarna voor aan de buurt. Volgend jaar zullen ze een omgevingsvergunning aanvragen. Als alles vlot verloopt, starten de werken in de zomer van 2025.
Een CLT is een ledenvereniging die bestaat uit vertegenwoordigers van de overheid, het bredere middenveld en bewoners. Ze koopt bouwgronden aan om die vervolgens in te zetten om betaalbaar wonen op een kwalitatieve manier mogelijk te maken. Doordat de bewoners van de huizen op die gronden de grond zelf niet moet betalen, wordt de aankoop een stuk goedkoper. De bewoners krijgen een volwaardig gebruiksrecht op hun huis, met dezelfde voordelen en verantwoordelijkheden als een gewone eigenaar. Ze mogen hun huis verbouwen of verkopen en hun erfgenamen kunnen de woning later erven. De eigenaar van de woning betaalt maandelijks een zeer beperkte “huur” of canon aan de trust voor het gebruik van de grond. Om de woning ook op lange termijn betaalbaar te houden, wordt de latere herverkoopprijs beperkt.