Hola Hageland

De lokale besturen in Vlaanderen zijn verplicht om op regelmatige basis een onderzoek te doen naar het psychosociale welzijn van hun werknemers. Wat regelmatig eigenlijk betekent is niet echt vastgelegd maar in veel gemeenten gebeurt het elke vijf jaar. In Scherpenheuvel-Zichem voerde de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk IDEWE zo’n bevraging uit in oktober en november 2022. 125 personeelsleden vulden de vragenlijsten in.
De resultaten daarvan zijn ondertussen bekend en die zijn ronduit dramatisch.

Lager dan gemiddelde scores, grensoverschrijdend gedrag en agressie

Uit de bevraging blijkt dat het overheidsbedrijf Scherpenheuvel-Zichem een lager dan gemiddelde score haalt voor communicatie, structuur en heldere procedures. Het welzijnsgevoel van de werknemers ligt zeer laag, er is een slecht leerklimaat en de vaardigheden van de mensen worden niet goed benut.

De bevraging toont verder aan dat er ernstige conflicten zijn binnen het personeelskader, er is een gebrek aan inspraak en het stressniveau bij een aantal werknemers ligt hoog. Er is ook sprake van pestgedrag en grensoverschrijdend gedrag. 

Al die tekortkomingen leiden tot een hoge uitval bij het personeel.

Burgemeester Claes is er niet goed van geweest

Burgemeester Manu Claes zei in de gemeenteraad van donderdag 27 april dat hij bijzonder verrast was door de cijfers over (soms sexueel) grensoverschrijdend gedrag en agressie. De cijfers liggen vele malen hoger dan verwacht. “Ik ben er niet goed van geweest”, zei burgemeester Claes letterlijk!

Actieplan pas in oktober 2023

De resultaten van de bevraging zijn al in januari 2023 aan het bestuur van de stad overgemaakt. Begin maart zijn eerst de personeelsleden geïnformeerd. Dat gebeurde tijdens een meeting in het GC Den Egger. Een week later is er overlegd met de vakbonden. Het was daarna de bedoeling om ook de gemeenteraad te informeren in maart maar door een technisch probleem kon de vergadering niet plaats vinden. Dat is dan uiteindelijk wel gebeurd op 26 april.

Ondanks de erg zorgwekkende resultaten van de bevraging lijkt het bestuur in Scherpenheuvel tijd te nemen om de situatie te remediëren. 

Algemeen directeur Bruno Claes gaf tijdens de gemeenteraadsvergadering toelichting bij de aanpak die hij wil hanteren. Hij zei onder meer dat de situatie niet enkel een  probleem is van het management maar van de ganse organisatie. Bruno Claes verwees ook naar de omstandigheden dat het personeelskader in een proces van verandering zit. Onder meer de inkanteling van het OCMW in de stadsdiensten, het proces om de organisatie veel sterker kwaliteitsgericht te maken en de crisissen die de laatste jaren voor extra druk hebben gezorgd, zorgen voor onzekerheid. “Bij verandering gaat iedereen door een rouwproces”, zei de algemeen directeur. “Het management moet in zo’n omstandigheden op zoek naar een nieuwe rol.”

Bruno Claes verzekerde zich in zijn pleidooi regelmatig van rugdekking. “Al die maatregelen om te komen tot de structuur voor Scherpenheuvel 3.0 zijn hier goedgekeurd”, zei hij een paar keer. 

Pas in oktober 2023 verwacht de algemeen directeur om met een actieplan te komen met een reeks verbeteracties. Ondertussen zijn er kleinere focusgroepen aan het werk die onder begeleiding van externe experts de problematiek concreet proberen te maken.  Uiteindelijk moeten de verbeteracties en de prioriteiten uit de gesprekken van die projectgroepen komen.
Er loopt ook al een opleidingstraject voor het management. 

De rol van bedrijfscultuur

Bruno Claes zei nog dat hij er alles wil aan doen om het pest- en grensoverschrijdend gedrag zo laag mogelijk te krijgen. Hij wil een veilig kader creëren om in gesprek te gaan als zulke situaties zich voordoen. 

De algemeen directeur duidde in zijn tussenkomst nog op de rol van cultuur in een organisatie. Het veranderingsproces  dat momenteel wordt doorgevoerd in de diensten heeft vooral impact op structuur. Maar een gezonde bedrijfscultuur is minstens zo belangrijk. Hij kreeg voor dat argument steun van de voorzitter van de gemeenteraad, Geert Janssens. Die pakte uit met een quote van managementgoeroe Peter Drücker. “Culture eats strategy for breakfast”, quotte de voorzitter. Janssens zei ook nog dat er meer dan een A4tje zal nodig zijn om de omstandigheden te keren. Hij noemde het rapport van IDEWE nogmaals zeer zorgwekkend en hij beloofde om regelmatig met feedback te komen over de  voortgang van het actieplan.