Algenexpert vindt tot op heden compleet onbekende sieralg in Dassenaarde
Algen worden vaak in verband gebracht met slechte waterkwaliteit. Het gaat dan vooral om groen- en blauwalgen. Maar er zijn ook sieralgen. Dat zijn microscopisch kleine, eencellige algen die net heel wat vertellen over de goede waterkwaliteit. De term ‘sieralgen’ verwijst naar de vormenpracht binnen deze groep van eencellige algen. Om ze te bestuderen heb je een microscoop nodig. In Dassenaarde bij Diest werd een sieralg gevonden die nog nergens anders ter wereld gezien is.
Vlaanderen telt een handvol sieralgspecialisten. Eén ervan is Roland Luts. Sinds juni 2020 passeert hij geregeld in het Natuurpunt-gebied Dassenaarde. De expert onderzoekt daar een ven dat in 2005 werd hersteld. Voordien was dit een zwaar bemeste maïsakker. Luts vond eerder al de zogenaamde Staurastrum sinense. Dat is een sieralg die maar op een beperkt aantal plekken in de wereld voorkomt. Eén van de stalen van die alg werd recent opnieuw onderzocht met een electronenmicroscoop. Het blijkt nu om een andere soort te gaan die volledig nieuw is voor de wetenschap. De tot op heden onbekende sieralg kreeg de naam van zijn ontdekker mee: Staurastrum lutsii.
In 2009 werd aan ditzelfde ven ook al de koprus teruggevonden met wel honderden plantjes. Tot dan werd aangenomen dat die in Vlaanderen verdwenen was maar hier kon die uit de zaadbank herrijzen.
Sieralgen zijn goede indicatoren voor de natuurwaarde en biodiversiteitswaarde van zoete stilstaande wateren, waaronder laagveenplassen. De soortenrijkdom en aanwezigheid van kieskeurige sieralgsoorten zijn dan ook een aanduiding van de ecologische kwaliteit van het aquatisch ecosysteem. Dat deze sieralg gevonden is in een ven in Dassenaarde duidt op de bijzondere kwaliteit van het venwater wat voortkomt uit een goed, verdienstelijk beheer. Het beheerteam is dan ook zeer opgetogen met deze vondst.
Deze nieuwe soort is recent voor het eerst beschreven: M.C. van Westen & P.F.M. Coesel. (2022). Taxonomic notes on desmids from the Netherlands V, with a description of seven new taxa. Desmidiologische Mededelingen, 9, 11–18). Dit document is door iedereen vrij te raadplegen op www.desmids.nl.
De foto op de kopafbeelding is van Marien van Westen en het Hydrobiologisch Laboratorium van Rijkswaterstaat in Lelystad (Nederland).
