Ongeschonden bodemprofiel toont geschiedenis van Leuven tot 2,5 miljoen jaar terug
Jawel, we hebben ons ook in het haar gekrabt bij het woord albeluvisol. Het blijkt gewoon een moeilijk woord voor een intact begraven bodemprofiel, dat door de mens gerust gelaten is en dus zeer goed bewaard is gebleven. In Leuven hebben ze er zo eentje kunnen bloot leggen. Dat is erg uitzonderlijk omdat er in een stadscentrum vaak intensief in de bodem gewoeld is. De recent gevonden grondlaag toont de geschiedenis van Leuven tot wel 2,5 miljoen jaar terug en daar is heel wat over te vertellen.
Nieuwe stadswijk Burenberg
In het binnengebied tussen de Brusselsestraat, de Goudsbloemstraat, de Kaboutermansstraat en de Muurkruidstraat plant projectontwikkelaar ION de nieuwe stadswijk Burenberg. Het voorafgaandelijke archeologisch legde dat intacte albeluvisol bloot. De toch wel heel bijzondere vondst zal later tentoongesteld worden.
Het archeologisch onderzoek op de toekomstige Burenberg, dat wordt uitgevoerd door studiebureau BAAC, loopt sinds 25 januari en duurt nog tot 30 juni. Het bracht al middeleeuwse en recentere sporen aan het licht. De archeologen vonden artefacten van jager-verzamelaars uit de steentijd en aardewerk uit de metaaltijden en de Romeinse tijd. Maar de recente ontdekking van een intact begraven bodemprofiel, een zogenaamde albeluvisol, op vier meter diepte is wel zeer opmerkelijk.
Het gevonden bodemprofiel katapulteert ons 15.000 jaar en verder terug in de tijd. Albeluvisols verdwijnen immers in Vlaanderen beetje bij beetje vanaf de Romeinse periode. Landbouwers gingen met betere werktuigen dieper ploegen en ze bemestten de ondergrond met kalk. Zo mengden de grondlagen zich meer en verdwenen gelaagde bodemprofielen. In een albeluvisol zijn de lagen gerust gelaten door mensen en dus goed bewaard. Het zijn die verschillende lagen die de archeologen willen verder onderzoeken. Met een bodemstaal willen ze deze interessante vondst ook blijvend bewaren.
Van op de grond naar beneden
De eerste vier meter van het gevonden profiel dekte het albeluvisol toe en zorgde ervoor dat de oude bodem gevrijwaard bleef. In deze laag zaten de al vondsten uit de steentijd, de metaaltijden en de Romeinse periode. Op vier meter diepte ligt immers het loopoppervlak van jager-verzamelaars, en de akkers van de Kelten en de Romeinen.
Onder deze akker met de middeleeuwse en moderne afzetting begint het albeluvisol. Archeologen zien in het bovenste deel ervan witte tongen en bruinzwarte vlekken. Een laag die waarschijnlijk stamt uit de extreem koude fase van de laatste ijstijd (29.000 tot 16.000 jaar geleden). Verder naar beneden is er een fijne leemlaag die een koude noorderwind afzette tussen 30.000 en 60.000 jaar geleden. Waar Leuven nu is, lag toen een gure toendra. Voor de onderste lagen van de albeluvisol moeten we terug naar het Tertiair (66 tot 2,5 miljoen jaar geleden). Deze onderste laag werd aangevoerd in een tropische tijd door de zee.
Tentoongesteld
Dat net een binnenstad zo een bodem herbergt, is hoogst uitzonderlijk. Het is een soort stand-still van de tijd. Het zorgt voor een unieke inkijk in de oudste geschiedenis van Leuven. Een staal van dit bodemprofiel is onder leiding van de KU Leuven gelicht en zal na preparatie en analyse tentoongesteld worden. Deze opgraving is de eerste van enkele nieuwe stadsontwikkelingsprojecten die diep in de Leuvense bodem roeren, zoals de Podiumkunstensite, Hertogeneiland, Nieuw Leuven en de Winkelhaak.
