Priester Borremans zorgt voor beklijvend moment tijdens inhuldiging gestolen Christusbeeld

Het impressionante 17de eeuwse houten beeld “Christus aan de geselpaal” werd in het jaar 2000 gestolen in het Museum voor Heemkunde en Folklore in Aarschot. Na 20 jaar is het weer terug. Vorige zaterdag werd het ondertussen gerestaureerde kunstwerk voor de eerste keer aan het publiek getoond.
Het beeld moet ongeveer dateren van 1600. Het behoorde toe aan de begijnen van Aarschot, alhoewel daar lange tijd onzekerheid over bestond. Bij vrij recent archiefonderzoek werden echter twee kleine papiertjes gevonden, geschreven door begijn Adriane Dewit. Op basis daarvan kan aangetoond worden dat het beeld wel degelijk uit hun patrimonium komt.
Bij de verdeling van het patrimonium van de begijnen, kwam het beeld in een begijnhofhuisje terecht. Het verkaste daarna naar het Museum voor Heemkunde en Folklore waar een dief er in 2000 doodgemoedereerd mee buiten wandelde. Na twintig jaar dook het beeld weer op. Het stond geseind bij The Art Loss Register, een organisatie waar onder meer veilinghuizen beroep op doen om te checken of te koop aangeboden kunstwerken effectief niet gestolen zijn. Het veilinghuis Hampel uit Munchen kreeg het beeld uit Aarschot voor veiling aangeboden. De rest is politiewerk. Interpol liet beslag leggen op het Christusbeeld en de politie van Aarschot ging naar Duitsland om de zaak verder af te handelen. “Als de politie onverwacht belt is het meestal slecht nieuws”, vertelde burgemeester Gwendolyn Rutten. “Dat bleek deze keer helemaal anders”.
Christus aan de geselpaal werd op 23 juli terug gebracht naar Aarschot. Het kunstwerk is is ondertussen behandeld tegen houtworm en andere insecten. Het kreeg een mooie plaats in de zilverkamer van de Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Dat kleine museum van ongeveer 20 m² werd vorige zaterdag officieel geopend door burgemeester Rutten en ingewijd door pastoor van Aarschot Rudy Borremans. De speeches en de plechtigheid werden mooi omkaderd door koorgezang.
In zijn speech zorgde pastoor Rudy voor een zeer beklijvend moment. Hij vertelde dat hij een gesprek over het beeld had met een vrouw die hij niet kende. Pastoor Borremans was erg enthousiast over de terugkeer van het kunstwerk maar die vrouw bleek dat veel minder te zijn. Rudy Borremans legde haar uit dat het beeld een naakte Christus toont die ook ontdaan is van zijn persoonlijkheid. Het was vooral die omschrijving die de vrouw bleek te treffen. Op basis daarvan vergeleek ze zichzelf met het beeld. Uiteindelijk bleek de vrouw het slachtoffer van seksistisch geweld. Ook zij voelde zich ontdaan van haar kleren en haar persoonlijkheid.
Het sierde pastoor Rudy Borremans dat hij aangaf dat zulke zaken in de kerk bespreekbaar zijn. Dat mensen terecht kunnen bij iemand die luistert en troost. Priesters zoals Rudy Borremans zijn ankerpunten voor verandering waaraan de kerk zich kan optrekken. Het kwam ook duidelijk binnen bij de aanwezigen. De Onze-Lieve-Vrouwekerk is allicht nog nooit zo stil geweest.
Goed beveiligd
Na de speeches was het tijd om de deur van de zogenaamde schatkamer te openen. Burgemeester Rutten knipte het lint en deelde het met pastoor Borremans. Zij mochten als eerste het Christusbeeld bekijken. Toegegeven. Het is een impressionant kunstwerk dat kracht uitstraalt. Potentiële dieven zullen er overigens niet zomaar een tweede keer mee weg wandelen. Alle voorwerpen in de zilverkamer staan achter UV-werend glas dat inbraakveilig is en dat ook verkleuring tegen gaat. De vitrinekasten hebben een optische vezelverlichting. De vensters zijn bekleed met een buitenlichtwerende screens.
Een leuk detail nog. Begijn Adriane Dewit heeft in haar testament aangegeven dat ze een som geld betaalde om ervoor te zorgen dat er altijd kaarsen zouden branden naast het Christusbeeld. In deze risicogevoelige tijden gaan ze dat in Aarschot fysiek niet aandurven maar er is wel een mooie verwijzing naar die wens van de begijnen. Naast het beeld staat een kandelaar in een nis geschoven. Een leuk wistjedatje dus.
Zilverkamer zelf ook waardevol
De zilverkamer is zelf ook een mooi stukje onroerend erfgoed. Het 14de eeuwse vertrek was allicht een sacristie voor het nabijgelegen Onze-Lieve-Vrouwe-altaar. Het heeft een mooi tongewelf, een haard, een gotische lavabo-nis, een brandkast en een kistje om liturgische voorwerpen op te leggen. De conserveringsploeg die in de kerk aan het werk was herstelde de oorspronkelijke okerkleuren van de muren.
Christusbeeld omringd door topstukken
De presentatie van Christus aan de geselpaal was in Aarschot de vonk om nog wat meer erg waardevol religieus erfgoed een mooie plaats te geven. De uitstalling van het Christusbeeld wordt gecombineerd met en vaste tentoonstelling van een christelijk geïnspireerde collectie edelmetaal, liturgisch vaatwerk van de Aarschotse religieuze instellingen en de mooiste stukken van de Confrerie van den Heilige Rochus die in de OLV-kerk werd opgericht.
Er staan tijdelijk ook een vijftal topstukken uit het kunstpatrimonium van de Aarschotse begijnhofkerk. Onder meer een minutieus bewerkte hostiekelk uit 1612 en een wierookvat uit 1663. Er zijn verder een paar zilveren attributen van beelden: een sierlijk takje van de heilige Barbara en een zwaard van OLV van Smarten. Het gouden boekbandbeslag met afbeeldingen van de patroonheiligen van het begijnhof ligt in de zilverkamer naast het evangelie- en epistelboek van het OLV kapittel. Je kan ten slotte nog een altaarkruisbeeld van Arnold Geurts en kroontjes van Josephus van Lamoen bezichtigen. Dat zij allebei erg befaamde zilversmeden uit Aarschot.
Je kan de zilverkamer in de OLV-kerk in Aarschot bezoeken tijdens de openingsuren van de kerk, tenzij er een misviering aan de gang is.
