Eerstelijnszones kiezen deze week locaties vaccinatiecentra maar hoe gaan die er uitzien?

De vaccinatiecampagne tegen covid-19 lijkt sneller te gaan dan gepland. Pfizer maakte vandaag bekend dat er 4,5 miljoen extra dosissen naar België komen in het tweede kwartaal. De vaccins van Moderna worden sneller geleverd en de procedure van goedkeuring voor het vaccin van Astra-Zeneca loopt.
De belangrijkste uitdagingen lijken de logistieke bevoorrading en de bestaffing van de vaccinatiecentra te worden. Alleszins is de uitbouw van een relevant aantal vaccinatiecentra cruciaal.
In principe komen er 120 vaccinatiecentra in Vlaanderen. Dat heeft het kabinet van Vlaams minister Wouter Beke bevestigd.
Het zorglandschap in Vlaanderen is opgedeeld in eerstelijnszones. Al die zones krijgen in eerste instantie twee vaccinatiecentra.
Het ruime Hageland is opgedeeld in vijf eerstelijnszones.
- ELZ Demerland: Aarschot, Begijnendijk, Bekkevoort, Diest, Scherpenheuvel-Zichem, Tielt-Winge
- ELZ Zuid-Oost Hageland: Tienen, Hoegaarden, Glabbeek, Kortenaken, Linter, Zoutleeuw, Geetbets, Landen, Boutersem
- ELZ Leuven Zuid: Kortenberg, Herent, Bertem, Huldenberg, Oud-Heverlee, Bierbeek, Lubbeek
- ELZ Leuven: Leuven
- ELZ Leuven Noord: Boortmeerbeek, Haacht, Rotselaar, Holsbeek, Keerbergen, Tremelo
In de ELZ Demerland lijkt het een uitgemaakte zaak dat de vaccinatiecentra in Diest en Aarschot komen. Burgemeester van Aarschot Gwendolyn Rutten claimde vorige week al dat de stadsfeestzaal van Aarschot zal omgebouwd worden en die operatie is ondertussen ook aan de gang.
Diest schuift Den Amer vooruit
Het schepencollege van Diest gaf vorige maandag goedkeuring aan het voorstel om CC Den Amer om te bouwen tot vaccinatiecentrum. Vandaag brachten delegaties uit Scherpenheuvel-Zichem, Bekkevoort en Diest een plaatsbezoek aan Den Amer. Zij kregen een omstandige uitleg over de mogelijkheden voor de uitbouw van een vaccinatiecentrum in Den Amer.
We toetsen zelf ook de geschiktheid van het CC af aan de voorwaarden die Vlaanderen stelt voor de opbouw van een vaccinatiecentrum.
Vier vaccinatielijnen
De voorbereiding en de uitvoering van de vaccinatiecampagne zijn momenteel gepland tussen 1 februari 2021 en 31 oktober 2021. De opbouw van de vaccinatiecentra moet ten laatste beginnen op 1 februari 2021. Die centra moeten stand-by staan vanaf 15 februari 2021. In principe maakt de ELZ Demerland op vrijdag 15 januari bekend waar het tweede vaccinatiecentrum komt. Het team dat het centrum moet uitbouwen heeft dan nog 2 weken om die klus te klaren. Dat lijkt niet echt een opgave te worden.
De infrastructuur waar het vaccinatiecentrum komt, moet minstens 1100 m² groot zijn. Den Amer is ongeveer 2000 m² groot. In de blauwdruk voor zo’n centrum gaat men er van uit dat er aanvankelijk 1 tot 2 vaccinatielijnen worden ingezet maar de opschaling naar 4 lijnen moet mogelijk zijn. Het schepencollege van Diest bevestigde eerder al dat Den Amer 4 lijnen zal organiseren. Voor één vaccinatielijn is ongeveer 130 m² nodig. Voor iedere vier vaccinatielijnen wordt een reservelijn voorzien. Als er ergens een probleem opduikt kan er op die manier snel geschakeld worden.
Bestaffing wordt een uitdaging
Per vaccinatielijn is slechts 1 soort vaccin toegelaten. Iedere vaccinator krijgt 2 administratieve mensen ter beschikking maar die moeten wel gescheiden zitten van de vaccinator.
De administratieve krachten moeten de mensen die het vaccin krijgen informeren, onder meer over nevenwerkingen en ze moeten ook de registratie doen van het vaccin. Dat gebeurt in het gespecialiseerde en hooggereputeerde netwerk Vaccinet dat speciaal werd opengetrokken voor deze campagne.
Zij maken ook de afspraak voor de 2de vaccinatie, die zowel voor Pfizer als voor Moderna voorlopig nodig zijn. De aard van de opdracht van deze mensen maakt een medische achtergrond noodzakelijk. Dat zal een van de heikele punten worden: kunnen we voldoende geschikte profielen vinden die dit maandenlang kunnen volhouden.
Een kort overzicht leert dat we voor een centrum met 4 vaccinatielijnen minstens 21 mensen nodig hebben. Als de centra inderdaad 24/24 en 7/7 draaien, hebben we in principe ook 21 ploegen nodig. Dat zijn 441 mensen waaronder 21 artsen en 168 profielen met een medische achtergrond.

Infrastructuur voldoet aan alle voorwaarden
Den Amer voldoet zeker aan een aantal algemene voorwaarden waaraan een vaccinatiecentra moet voldoen. De parking heeft ongeveer 200 plaatsen maar in de onmiddellijke omgeving zijn makkelijk extra parkeerplaatsen te organiseren. Bereikbaarheid met het openbaar vervoer kan ook geen probleem zijn met het station op wandelafstand. De Lijn heeft verbindingen die daar toekomen vanuit iedere gemeente die deel uitmaakt van de ELZ. De infrastructuur van Den Amer voldoet perfect aan de toegankelijkheidsvereisten voor minder mobiele mensen.
Ook de functionele vereisten die in de blauwdruk gevraagd worden kunnen geen probleem zijn. Het centrum moet social distance toelaten, er moet ontsmettingsmateriaal beschikbaar zijn en iedereen moet een mondmasker dragen.
Verder moeten de ruimtes goed verlucht worden, er is een aparte in- en uitgang nodig en het wifi-netwerk moet sterk genoeg zijn. Het moet ook over een beveiligd gebouw gaan. Den Amer heeft camerabewaking en voldoet dus ook daaraan.
De blauwdruk legt verder uit hoe de onthaalruimte moet georganiseerd worden, welke infrastructuur het personeel moet krijgen en hoe het medisch afval moet verwerkt worden.
Wat zeker cruciaal is, is de voorbereiding van de vaccins. Dat moet in een afsluitbare ruimte gebeuren waar een medische koelkast staat. Per vaccintype mag slechts 1 dillueerder gebruikt worden.
Brabanthal Leuven en Rijksadministratief centrum Tienen zijn belangrijke opties
Ook in de andere ELZ’s in onze regio is nog niet overal definitief beslist waar de vaccinatiecentra komen. In Leuven is de Brabanthal een optie maar die infrastructuur is in private handen. Eigenaar Erik Jacquemyn,overigens afkomstig uit Scherpenheuvel-Zichem, staat wel open voor die optie.
In de ELZ Leuven-Noord en Leuven-Zuid zijn er een aantal speculaties maar zeker geen definitieve beslissingen. In zone Noord lijkt het wel logisch dat er een locatie komt die gekoppeld wordt aan het ziekenhuis in Bonheiden. in het ELZ Zuid-Oost Hageland komt er zeker een vaccinatiecentrum in Tienen. Het rijksadministratief centrum in de Goossensvest staat daar met stip genoteerd.
Waar kunnen medisch geschoolde vrijwilligers zich melden?