Hola Hageland

Wij weten wat vrijheid is en we weten ook wat je er moet voor doen om dat terug te krijgen.

JAAK DAEMEN

In 1995 werd in Friesland de bevrijding na WOII uitgebreid herdacht. Bij die gelegenheid sprak Jaak Daemen bovenstaande woorden. Hij deed dat in een totaal andere context maar de uitspraak is vandaag weer bijzonder actueel. Want ook nu zijn we onze vrijheid al maanden kwijt. Deze keer is het geen vijandig bezettingsleger dat de vrijheid van gans West-Europa hypothekeert. Het is een geheimzinnig virus dat er al bijna een jaar lang in slaagt om de ganse wereld aan strakke banden te leggen.

Jaak Daemen werd vandaag 96 jaar. En dat heeft hij geweten. Onder meer KTSA-voorzitter Kris Van Bulck deed een oproep om naar aanleiding van die verjaardag een kaartje te sturen naar Jaak. De postbode in Aarschot weet ondertussen de weg naar zijn assistentiewoning blindelings te vinden.

U zit zich ondertussen af te vragen wie deze brave senior wel mag zijn. Jaak Daemen is allicht een van de laatste overlevende oudstrijders in België die tijdens de oorlog nog effectief voluit in de frontlinie heeft gestaan. Hij was erbij toen het SAS in 1945 Friesland bevrijdde met de operatie Larkswood. Daarbij lieten nog een aantal Belgische militairen het leven. Het SAS werd op dat moment geleid door kolonel Edouard Blondeel. Jawel, captain Blunt, de stichter van het SAS wiens standbeeld in de citadel van Diest staat. Allicht is Jaak Daemen de enige in België die nog kan zeggen dat hij samen gevochten heeft met kolonel Blondeel. Het SAS zou later omgevormd worden tot het regiment para-commando.

Jaak Daemen heeft in WOII aan heel wat operaties deelgenomen onder bevel van kolonel Blondeel. Bij de bevrijding van Friesland was het zijn eenheid die de eerste aanvallen inzette.   Edouard Blondeel beschikte voor de operatie in Nederland over honderd voertuigen, waarvan de helft bestond uit met mitrailleurs uitgeruste jeeps. Op 7 april 1945 trok het Belgian 5th SAS Regiment de Nederlandse grensstad Coevorden binnen. Van daaruit werden de daaropvolgende dagen in verschillende richtingen sterke patrouilles uitgezonden. Ze werden daarbij ondersteund door drie groepen verkenners die zes maanden achter de linies hadden gewerkt.

Eens dat de dorpen en stadjes werden ingenomen, bleven Poolse en Canadese troepen ter plaatse om de inname te consolideren. Daarom is de rol die de Belgen speelde minder bekend. Ze trokken voortdurend verder naar het Noorden om bijkomend territorium te bevrijden terwijl hun collega’s uit Canada en Polen als bevrijders gevierd werden.

Na de oorlog bleef Jaak Daemen actief in dienst van het regiment para-commando. Hij was onder meer nog betrokken bij een aantal operaties in Congo.

Kolonel Blondeel wordt in principe ieder jaar herdacht met een plechtigheid waar zowat elke militair met een purperen hart bij aanwezig is. In principe want dit jaar kon de plechtigheid niet doorgaan. De reden kent u. In 2017 was de toen 93 jarige Jaak Daemen er ook nog bij. Onder meer generaal Johan Peeters (momenteel op rust) en huidig generaal Vincent Descheemaeker waren paraat om hem eer en respect te betonen.