Hola Hageland

Er waren de laatste maanden stevige twijfels over de toekomst van maatwerkbedrijf De Vlaspit. De onderneming zou van plan zijn om restaurant De Heerlyckheid af te stoten maar ook de kaarsenfabriek, toch de afdeling waar alles in 1997 mee begon, zou niet langer passen in de plannen.

De Vlaspit behoudt tewerkstelling maar stapt uit samenwerkingsverband Vites

Die doemgedachten werden deze week echter uit de wereld geholpen door directeur van De Vlaspit Stefan Rutten. Hij bevestigde dat De Vlaspit voorlopig alle activiteiten verder zet. Het bedrijf behoudt ook de integrale tewerkstelling van alle werknemers met minder kansen op de arbeidsmarkt.

De Vlaspit stapt wel uit het samenwerkingsverband Vites. Dat gebeurt in onderling overleg en in de beste verstandhouding. ViTeS is  een cluster van zeven maatwerkbedrijven, waar onder de kringwinkels van Spit en Televil en de beschutte werkplaats Mivavil. Op 1 januari 2015 startten zij samen met de Vlaspit een zogenaamde personele unie. Dat samenwerkingsverband moest een aantal schaal- en synergievoordelen opleveren.

“De uitstap heeft voordelen voor alle partijen” zegt directeur ad interim Stefan Rutten. “We hebben de beslissing genomen  in overleg. Het gebeurt ook in goede verstandhouding. De Vlaspit is regionaal sterk anders ingebed. Alle andere partners binnen Vites zijn op de as Leuven-Brussel gevestigd. Dat is voor De Vlaspit vooral een nadeel in functie van de uitbouw van een zakelijk netwerk . Door de uitstap kan De Vlaspit zich opnieuw regionaal verankeren. De Vlaspit is ook een productie- en dienstenbedrijf en kiest voor diversiteit. De andere partners binnen Vites zijn hoofdzakelijk  gericht op  Kringwinkelactiviteiten. De aard van de activiteiten is dus sterk uiteenlopend.“

Belangrijke werkgever

De Vlaspit stelt  100  mensen (78 vte) te werk.  82 daarvan hebben een profiel met minder kansen op de arbeidsmarkt.  Het poets- en strijkatelier De Vlaspit – dienstencheques telt eveneens  meer dan 100 medewerkers. Het maatwerkbedrijf is daarmee een van de grootste werkgevers van de regio. Een belangrijk deel van de werknemers heeft bovendien een sociaal zwakker profiel. De beslissing om hen allemaal in dienst te houden is van cruciaal belang.

Na de uitstap uit Vites staat De Vlaspit voor een belangrijke uitdaging. Het bedrijf draaide de laatste paar jaren verlies. Vorig jaar kleurden de cijfers meer dan 100.000 euro in het rood. Directeur Stefan Rutten is ervan overtuigd dat de cijfers opnieuw structureel positief kunnen worden. Hij wil dat realiseren zonder in te grijpen in de tewerkstelling of de activiteiten van het bedrijf.

“We hebben veel troeven in huis maar dat is de laatste jaren te weinig aan bod gekomen”, zegt Rutten. “We willen ons lokaal netwerk opnieuw veel intensiever opbouwen en aanspreken.

Kaarsen en kurk tegen het licht

Stefan Rutten wil de volgende zes maanden wel een paar afdelingen kritisch tegen het licht houden. Zeker de kaarsenafdeling en de kurkverwerking vragen aandacht. De kaarsenafdeling moet zich positioneren in een bijzonder concurrentiele omgeving. De Vlaspit heeft in die markt een unieke positie ingenomen omdat ze in gans het land ook kaarsvet van gebruikte kaarsen inzamelen. De marge in de kaarsensector is echter erg dun.

De kurkafdeling is zo mogelijk nog unieker. De Vlaspit heeft honderden inzamelpunten waar mensen kurken stoppen inleveren. Die worden verwerkt tot isolatiemateriaal. De milieu-impact daarvan is substantieel maar het bedrijf krijgt daarvoor geen enkele ondersteuning van de overheid. Bovendien gebeurt de verwerking door mensen waarvan de productiviteit beperkter is.

Directeur Stefan Rutten ziet naar de toekomst toe extra mogelijkheden in het zogenaamde enclavewerk. Ploegen van De Vlaspit gaan dan opdrachten uitvoeren in bedrijven. Het gaat vaak over pricing, labeling, sortering van goederen en rework. De facilitaire dienstverlening van de groen- en de poetsdienst  kunnen hierbij aanvullend werken.

Een boeiend verleden

De Vlaspit startte in 1997 met de verwerking van de kaarsresten van de basiliek. Het bedrijf  heeft zich daarna  toegelegd op de productie van tuinkaarsen in schaal en op ambachtelijk handmatig gegoten kaarsen met een lange brandduur. Het sociale economiebedrijf heeft klanten in gans Vlaanderen en enkele in Nederland.  De Vlaspit maakt ook  kwalitatieve design kaarsen op bestelling voor bedrijven.

Het bedrijf begon al snel haar activiteiten te diversifiëren. De Vlaspit startte een dienst voor groenbeheer, een poetsdienst en een kurkatelier op. Die laatste afdeling recupereert gebruikte kurk (hoofdzakelijk kurken stoppen voor flessen) om er isolatiemateriaal van te maken. 

De Vlaspit kreeg ook een unieke opportuniteit om het vroegere restaurant De Valk over te nemen. Dat ligt in de commercieel aantrekkelijke ring rond de Basiliek. Het gebouw kreeg een moderne aankleding en de technische installaties werden volledig vernieuwd. De naam werd veranderd naar De Heerlyckhheid. De keuken van De Heerlyckheid kan ook grootkeukenopdrachten aan. In november 2015 opende het centrum voor asielzoekers Peeterskasteel in Scherpenheuvel. De Vlaspit verzorgde daar drie maaltijden per dag voor ongeveer 150 mensen.

In 2014 breidde De Vlaspit de bestaande productiehal structureel uit. Het kaarsenatelier werd gemoderniseerd, de productie van kurk kreeg meer ruimte en de groendienst kreeg meer plaats voor de opslag en het onderhoud van materiaal.

In 2016 stopten de Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschappen (PWA) van Diest, Scherpenheuvel-Zichem en Bekkevoort met de uitgifte van dienstencheques. De Vlaspit nam de activiteit over in een nieuw opgerichte vzw ViTeS+.

In 2017 startte De Vlaspit het Beverbeekhuis op in Diest. Dat is een buurthuis waar mensen terecht kunnen voor een babbel en een tas koffie. Financieel minder bedeelde mensen kunnen er een warme maaltijd eten tegen verminderde tarieven.