Hola Hageland

Valentijn werkt inspirerend voor de oppositiepartijen in Diest. Vooruit voerde op maandag 13 februari al actie rond het thema van het hoge aantal leegstaande handelspanden in de stad. Lijsttrekker Carina Jankowski en bestuurslid Kenny Putseys hadden het historische pand De Roos uitgekozen voor die actie. In dat pand werden decennialang goed draaiende horecazaken uitgebaat. Door een combinatie van oorzaken staat het historische gebouw al jarenlang leeg.

De actie van Vooruit Diest was ludiek opgevat. Ze maakten symbolisch een Vinderprofiel aan voor De Roos, een knipoog naar de populaire datingapp Tinder. Met zo’n profiel wil Vooruit op zoek naar een partner voor de leegstaande handelspanden in Diest. De twee politici deelden rozen uit aan de voorbijgangers en die kregen ook een snoepje mee in de vorm van een hartje.

De Roos is zowat het symbool geworden van hoe de instandhouding van een beschermd monument een van de meest charmante plaatsen in de regio jarenlang kan ontsieren. De gebouw dateert uit de zestiende eeuw en het staat centraal tegenover het stadhuis op de Grote Markt in Diest. Het pand is eigendom van Brouwerij Haacht. Vier jaar geleden donderde een deel van de monumentale gevel naar beneden, gelukkig zonder al te veel schade te veroorzaken. Sinds dat moment staat er een opvallende gele stutting tegen de gevel. In september 2022 kondigde schepen van Lokale Economie Maurits Van De Reyde op zijn Facebookpagina aan dat de eigenaar de renovatie versneld zou aanpakken en dat de stelling in het voorjaar 2023 zou verdwijnen. Dat voorjaar zit er snel aan te komen maar er is tot op vandaag geen enkele indicatie dat er werken gaan starten.

Geen vooruitgang in dossier van De Roos

Volgens Kenny Putseys hebben de raadsleden van Vooruit meermaals geïnformeerd naar de vooruitgang van de renovatie die brouwerij Haacht eerder aankondigde. Er komt volgens hem echter geen schot in de zaak. Kenny Putseys begrijpt weliswaar dat zo’n renovatie niet eenvoudig is. Het pand is een beschermd monument en staat in de lijst van Onroerend Erfgoed. Hij wijst er echter ook op dat er hoognodig actie moet komen. Ondertussen staat het aangrenzend pand ook al leeg. In dat gebouw was vroeger café Bij de Baas gevestigd. Die zaak werd jarenlang uitgebaat door gewezen profvoetballer Bruno Versavel.

1 op 8 handelspanden staat leeg in Diest

Volgens bestuurslid van Vooruit Putseys is de leegstand van handelspanden in gans Vlaanderen een groeiend probleem. “Waar tien jaar geleden nog zo’n 7% van de Vlaamse handelspanden geen invulling had, is dat aandeel vandaag gestegen tot 10,7%. In Diest zijn de cijfers nog slechter. Maar liefst 12,1% van de handelspanden staat leeg. Concreet wil dat zeggen dat er op 8 handelspanden 1 leeg staat. Dat is een enorm onbenut potentieel in ons centrum”, aldus Kenny Putseys.

Vooruit doet zelf constructieve voorstellen

De politicus pleit voor een doordachte aanpak en doet zelf een aantal voorstellen om om de leegstand in het kernwinkelgebied aan te pakken. “We hebben heel wat experts is onze stad”, zegt hij. “Dat zijn namelijk de lokale handelaars zelf. Ik ben er zeker van dat in een open overleg met hen er heel wat interessante voorstellen naar voor komen. Zij staan immers dag in dag uit in hun pand en zien de voordelen maar ook de valkuilen van ondernemen.”

Kenny Putseys wil verder een breed subsidiereglement dat uitbreidingswerken, verfraaiing van de ruimte of renovatie mogelijk maakt. Hij pleit ook opvallend voor een evaluatie van het vrij recent ingevoerde circulatieplan. Vooral de handelaars van de Koning Albertstraat zouden daar niet echt enthousiast over zijn.

Kadering van de cijfers door de redactie

De leegstand bij handelspanden in Diest bedraagt 12,1% en dat percentage is inderdaad opvallend hoger dan het cijfer in Vlaams-Brabant. Gemiddeld staan er 10,4% handelspanden leeg in onze provincie. Toch heeft dat cijfer enige kadering nodig.

De regionale TV-zender ROB gebruikt een grafiek van de tool “provincie in cijfers” om aan te tonen dat de leegstand niet meer toeneemt in Diest. Het laatste jaar was er zelfs een lichte daling. Die tool toont echter nog meer nuttige informatie om de leegstand te kaderen.

Diest heeft een opvallend hoger aantal handelszaken per duizend inwoners op het grondgebied. Dat zijn er 24,55 tegenover 14,07 voor gans Vlaams-Brabant. Uiteraard halen de plattelandsgemeenten dat provinciale cijfer cijfer naar beneden. De andere centrumstad Aarschot heeft bijvoorbeeld ook 22,55 handelszaken per duizend inwoners. Naarmate dat cijfer hoger ligt, is de kans op leegstand ook hoger.

Het is overigens opvallend dat Diest beter scoort dan het provinciaal gemiddelde, als we kijken naar de handelspanden met een leegstand tussen 1 en 3 jaar tegenover het totaal aantal leegstaande handelspanden. Voor Diest is dat 35,6%. Voor Vlaams-Brabant is dat 38,4%. Het grote probleem voor Diest lijkt overigens de structurele leegstand te zijn. Voor 41,1% van de leegstaande handelspanden is al vier jaar of langer geen kandidaat uitbater meer te vinden. In Vlaams-Brabant is dat maar 31,5%.

Schepen van Lokale Economie Maurits Van De Reyde haalt bij de regionale TV-zender ROB het aantrekken van lokale ondernemingen met een exclusief aanbod aan als één van de oplossingen. Het is opvallend dat Diest in dat segment met 25,2% inderdaad een lagere score heeft dan de rest van de provincie Vlaams-Brabant waar dat 27,9% is.