Minister Crevits bezoekt jonge landbouwers die starten met agroforestry
Vlaams minister van landbouw Hilde Crevits en afscheidnemend voorzitter van de Boerenbond Sonja De Becker brachten vandaag een bezoek aan de boerderij van Nico Vandervelpen en Ann Distelmans. Die jonge landbouwondernemers hebben een gemengd bedrijf waar ze veeteelt en akkerbouw combineren maar allicht kent de meerderheid van de mensen hen als de uitbaters van het ijssalon De Peinwinning in Molenbeek-Wersbeek.
Notelaars en hazelaars in de koeienweide
Landbouwers zijn cruciaal in de strijd tegen de gevolgen van het veranderende klimaat en de nood aan biodiversiteit. Een van de middelen om dat realiseren is de zogenaamde agroforestry, zeg maar boslandbouw in correct Nederlands. Landbouwers combineren dan hun normale activiteiten met de aanplant van bomen en struiken op hetzelfde perceel. Concreet werden op het bedrijf van Nico Vandervelpen notelaars en hazelaars aangeplant in een weide waar ook koeien grazen. Dat heeft niet alleen een impact op het klimaat. De koeien profiteren ook omdat er meer schaduwplekjes zijn in de weide. De dieren kunnen daar in hete zomers beschutting zoeken. Vanaf 20°C en bij een hogere relatieve luchtvochtigheid ondervinden koeien hittestress. Ze hebben dan minder eetlust en gaan minder melk geven, Als ze kunnen afkoelen in de schaduw van de bomen is de productiviteit hoger.
Het agroforestry-perceel van Nico Vandervelpen is 4,34 ha groot en er werden meer dan 200 bomen op aangeplant, 174 hazelaars en 68 notelaars. Er is veel aandacht besteed aan de juiste plantafstand en de soortenkeuze. Voor een goede ontwikkeling van de boomkruinen, maar ook voor de doorgang van de machines zijn afstanden belangrijk. Een voordeel van walnoten is dat deze boomsoort zeer laat in blad komt, namelijk rond mei en sommige cultivars zelfs maar in juni. In het voorjaar krijgt het gras nog het volle licht en kan er nog een vroege snede gras geoogst worden.
De bomen leveren niet alleen klimaatwinst en extra comfort voor de koeien op. De opbrengst van de bomen is onderdeel van het economisch model van agroforestry.
Bladval maakt bodem resistenter tegen droogte
Er is nog een bijkomend voordeel voor de aanplant van bomen op een landbouwperceel. Uit onderzoek van de Bodemkundige Dienst van België blijkt dat de helft van de Vlaamse landbouwpercelen een te laag organischestofgehalte heeft. Bomen kunnen via bladval en hun wortels de organische stof in de bodem verhogen. Hierdoor is die bodem beter bestand tegen extreme droogte, regenval en wind. De verhoging van het aandeel organische stof in de bodem kan bovendien een belangrijke rol spelen in de strijd tegen klimaatopwarming omdat hierin CO2 uit de lucht voor een langere periode kan vastgelegd worden.
Steun van Vlaanderen en van Boerenbond
Vlaams minister van Landbouw en Voeding Hilde Crevits en Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker gebruiken de aanplant van Nico Vandervelpen om te onderstrepen dat ze de techniek van agroforestry willen ondersteunen. Crevits was zelfs speciaal vanuit Torhout naar Bekkevoort gekomen om dat duidelijk te maken. Evident is die investering namelijk niet. Het vergt een extra financiële investering er er is nog veel nood aan knowhow en dus aan begeleiding.
Hilde Crevits reserveert een financiële ondersteuning voor de landbouwers die tot 80% kan oplopen om hiermee aan de slag te gaan. Via het Consortium Agroforestry zet Vlaanderen maximaal in op praktische begeleiding, advisering en vorming van de landbouwers die met agroforestry starten. Alle kennis wordt verzameld zodat de instappers kunnen profiteren van de ervaring van de collega’s. Het Consortium gaat alle landbouwers ook individueel ondersteunen en begeleiden.
Sonja De Becker maakt duidelijk dat Boerenbond mee investeert in het VLAIO-project “Agroforestry 2025”. Naast de milieuvoordelen, is het voor Boerenbond belangrijk dat onderzocht wordt welk economisch model er kan ontwikkeld worden op basis van agroforestry. Het wettelijk kader moet voldoende coherent gemaakt worden en er moet bekeken worden hoe de landbouwers vergoed kunnen worden voor de ecosysteemdiensten die ze met dit systeem ontwikkelen.
Omdat de keuzes van vandaag het succes op (middel)lange termijn bepalen, moet de aanleg van een agroforestry-systeem goed voorbereid worden. Bij een juiste uitwerking kan het de landbouwer veel opleveren, maar er zijn verschillende factoren die de uiteindelijke effectiviteit en rendabiliteit kunnen beïnvloeden. Nico Vandervelpen was daar alvast enthousiast over. De begeleiding gebeurde volgens de jonge ondernemer op een erg professionele manier.
