Op de Wijngaardberg in Rotselaar werden duizenden plantjes in de grond gezet en miljoenen zaadjes uitgezaaid. Het gaat over typische soorten uit de Wingevallei zoals betonie, zaagblad en blauwe knoop. Die soorten mogen dan wel streekeigen zijn maar ze waren erg zeldzaam geworden en sommige soorten waren ernstig bedreigd. Volgens Annelies Jacobs, wetenschapper bij Natuurpunt en de Universiteit Antwerpen zou elke plant die op de site opnieuw wordt ingebracht, zonder ingrijpen onherroepelijk verloren gaan. Zelfs soorten zoals grasklokje die 20 jaar geleden nog banaal waren, dreigden te verdwijnen, en daarmee ook hun unieke genetische diversiteit.
De plantensoorten verdwenen omdat hun typische habitat verdween door versnippering van het landschap of door verruiging ervan maar ook door de aanwezigheid van invasieve exoten.
Daarom was eerst een ingrijpend herstel van de natuur op deze site noodzakelijk. Uit wetenschappelijk onderzoek bleek dat de plantensoorten er op eigen kracht onmogelijk konden terug keren.
De grootschalige herintroductie gebeurde op twee manieren. De plantjes waarvoor deze aanpak het meest dringend was, werden eerst opgekweekt in de serres van Plantentuin Meise, UAntwerpen, De Wijnpers en bij vrijwilligers. De komende weken richt de actie zich op dit precisiewerk, goed voor meer dan 20 bedreigde plantensoorten die nieuwe, robuuste populaties moeten vormen in de herstelde heides, graslanden en moerassen van de Wingevallei.
Plantensoorten waar nog veel zaden van beschikbaar zijn, worden direct uitgezaaid op de site.
Een groot deel van de bedreigde soorten bloeien pas laat in het seizoen, meestal in september en oktober. Dat is van levensbelang voor bestuivers zoals bijen en vlinders, die het steeds moeilijker krijgen om laat op het seizoen nog voedsel te vinden.
De herintroductie kadert in het Europese natuurherstelproject Life HARWIN. Dat staat voor HAbitat Restoration in the WINge valley’
Om dit project te doen slagen, was er een uitgebreide samenwerking tussen natuurorganisaties, wetenschap, scholen en vrijwilligers. De voorbije maanden hebben tientallen vrijwilligers van Natuurpunt en leerlingen van het zesde jaar uit de richting Natuur- en Groentechnieken van de provinciale school De Wijnpers uit Leuven met veel toewijding meegeholpen aan de opkweek van de iets eenvoudiger soorten. In hun eigen kweekruimtes hebben ze duizenden zaden doen kiemen en verzorgd.