De restauratie van het kasteel van Horst heeft een belangrijke mijlpaal bereikt. Na meer dan vier jaar is de volledige torenspits opnieuw op het gebouw geplaatst. Vlaams minister van erfgoed Ben Weyts kon uiteraard niet ontbreken. De minister liet zich in een cabine met een torenkraan omhoog heisen om persoonlijk de windvaan opnieuw op de toren te plaatsen. Onder die windvaan bevestigde Weyts ook een smeedijzeren bol die we wel vaker zien op historische gebouwen. Zo’n bol wordt als een soort tijdscapsule gebruikt. Aannemers, architecten en restaurateurs plaatsen er vaak documenten, notities, en soms persoonlijke voorwerpen in. Dit gebeurt om bij toekomstige restauraties inzicht te geven in de geschiedenis van het gebouw en de omstandigheden tijdens eerdere restauraties.
In Horst was de tijdscapsule niet meer aanwezig bij de start van de restauratie. Er werd daarom een nieuw exemplaar vervaardigd. Die bevat een boodschap voor toekomstige generaties:
Na schade die het Kasteel van Horst opliep tijdens een opstand van Maximiliaan van Oostenrijk in 1489, vroeg Heer Lodewijk Pynnock aan timmerman Goirdt de Bubbelere om deze donjon terug op te bouwen met een houten torenspits. In 2024 hebben wij deze spits gerestaureerd en ongeveer een kwart van Goirdts originele timmerwerk kunnen hergebruiken. Vandaag, dinsdag 10 december 2024, plaatsten wij een nieuwe topbekroning op de donjon. We voelen ons bevoorrecht om deze historische plek te mogen klaarstomen voor de toekomst en hopen dat ook volgende generaties hier komen proeven van schoonheid, ambacht en geschiedenis. We wensen jou, collega van de toekomst, evenveel werkplezier, voldoening en trots bij het uitvoeren van nieuwe herstellingswerken.”
De torenspits van het kasteel van Horst is meer dan 500 jaar oud. In 2020 werd de instabiele torenspits preventief van het kasteel van Horst afgenomen. De demontage was de enige technische oplossing aangezien de onderliggende houtstructuur in zodanig slechte toestand was dat een interne verankering niet meer mogelijk was.
De torenspits kreeg een opvallend plekje op het ponton vlak voor het kasteel. In april 2024 werd hij opnieuw naar het binnenplein van het kasteel gehesen. De spits werd volledig gedemonteerd en de leien werden afgenomen. De afzonderlijke houten onderdelen werden uit elkaar gehaald. Dat liet toe om het hout te onderzoeken en zo te bepalen wat nog kon hergebruikt worden.
Herita-directeur Matthias Francken legt uit dat de restaurateurs ongeveer een kwart van het originele hout konden hergebruiken. De rest van de balken werd vernieuwd. Herita is de organisatie die de restauratie van het kasteel coördineert.
De houten structuur werd de vorige maanden in mekaar gepuzzeld op het binnenplein van het kasteel en daarna naar boven gehesen. Het laatste element was de windvaan en de smeedijzeren bolcapsule.
