Grachten rond abdij Tongerlo hersteld, nieuw wandelpad biedt uniek zicht op site
De abdij van Tongerlo heeft er een knap stukje religieus-toeristische meerwaarde bij dat tegelijkertijd ook ecologische impact zal hebben. De abdij was eeuwenlang omgeven door grachten maar die waren in de loop der tijden zwaar verzand en een gedeelte ervan was zelfs helemaal dicht gemaakt.
In mei vorig jaar startte de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), in nauwe samenwerking met de abdijgemeenschap, werken om die missing link weer open te maken. Tegelijkertijd werd het slib in de grachten geruimd en de oevers werden versterkt. De grachten werden aangekoppeld op de Oevelse Dreefloop om de permanente aanvoer van water te garanderen. Om dat water te sturen en op het juiste peil te houden werden twee stuwen met schotbalken geïnstalleerd.
Dat werk is nu klaar en het resultaat geeft de omgeving van de abdij alleszins extra cachet. Ook al omdat naast de grachten een nieuw wandelpad werd aangelegd waarmee je helemaal omheen de abdij kun wandelen. Het Witheren-wandelpad passeert onder meer ook aan de Lourdeskapel waar nieuwe zitbanken geïnstalleerd werden. Die kapel werd in 1887 gebouwd op initiatief van een vrome dame die in Tongerlo woonde. In 1935 werd de kapel vergroot en de basiliek werd er op dat moment ook op gebouwd. In 1984 werd de kapel beschadigd dor vandalen. Ze werd weer hersteld en er kwam ook een hek langs. In 2013 volgde opnieuw een restauratie op initiatief van het Kempisch landschap.
Aan de achterkant van de abdij kan je door het zogeheten ‘Beschloten Bosch’ wandelen om dan via de oevers van de Oevelse Dreefloop terug te keren naar het abdijplein.
Abt Jeroen De Cuyper: “Het geheel van de duurzame versteviging van de oevers, draagt bij aan de schoonheid en de ontsluiting van het abdijlandschap waarin verstilling zijn plaats vindt, waar een Witheren-wandelpad de bezoekers leidt doorheen vergroening en het hemelwater de abdijvesten bevloeit.”
De heropening van de grachten heeft niet alleen een religieus-toeristische meerwaarde, het biedt ook een pak extra capaciteit om water te bufferen. Het grachtenstelsel werd overigens over de ganse lengte een halve meter dieper gemaakt door slib weg te halen. De buffering van dat water is belangrijk voor de omgeving. maar het heeft ook een bijkomend en onverwacht voordeel. De fundamenten van de abdij zijn blijkbaar deels in hout. Dat hout dreigt schade op te lopen omdat het te droog wordt door de lage grondwaterstand maar met de heropening van de vestinggrachten lost dat euvel dus op.
De werken werden door de Vlaamse Landmaatschappij gecoördineerd in het kader van het Landinrichtingsplan Abdij Tongerlo. De werken hebben € 523.476 gekost, een cofinanciering van Vlaanderen en de Abdij van Tongerlo met subsidies van Gemeente Westerlo, Onroerend Erfgoed en de Provincie Antwerpen.
De Witheren-wandelweg is 2,1 kilometer lang en start aan de rechterkant naast de abdijpoort. In het eerste gedeelte wordt de gracht een paar keer door een buis geleid omdat er doorgangen naar de abdij zijn gemaakt.
Aan de zijkant van de abdij kom je langs de Lourdesgrot. Er werden nieuwe banken geplaatst en die worden erg intensief gebruikt door mensen die een moment van rust en bezinning inbouwen.
Het Witheren-wandelpad kreeg een eigen logo dat op bordjes werd aangebracht. Het pad zelf is aangelegd in dolomiet en is rolstoelvriendelijk, ook in het bosgedeelte.
Aan de voorzijde van de abdij zijn de grachten opnieuw open gemaakt. Een systeem met stuwen en schotbalken regelt het peil van het water.
Het Witheren-wandelpad eindigt op het binnenplein van de abdij.
