Metingen naar PFOS tonen geen acuut gevaar in Scherpenheuvel-Zichem
In veel Vlaamse gemeenten is er ongerustheid over de vervuiling met de chemische stoffen PFAS en PFOS. In Scherpenheuvel-Zichem hebben ze met schepen van Milieu Nico Bergmans de juiste man op de juiste plaats om deze problematiek te managen. Schepen Bergmans is namelijk bio-ingenieur milieutechnologie.
Nauwelijks industrie
De kans dat er in Scherpenheuvel veel van het kwestieuze goedje gebruikt is, is volgens Nico Bergmans erg klein. Er is en was namelijk nauwelijks industrie op het grondgebied van de stad. De schepen startte ondertussen zelf een onderzoek en hij heeft een tiental bedrijven en bedrijfjes opgelijst uit de metaal- en de textielsector. De kans dat zij PFOS hebben gebruikt is echter klein. Meestal hebben ze andere, minder schadelijke ontvettingsmiddelen in hun productie betrokken.
Toch zijn er een paar sites waar schepen Bergmans extra aandacht voor heeft. De oude en de nieuwe brandweerkazerne bijvoorbeeld. PFOS zat ook in blusschuim en zeker voor de oude brandweerkazerne op de Zuidervest werd al eens met schuim geoefend. Ook de vroegere zwembadsite De Beumkes en de werkplaats van de technische dienst vragen een verhoogde waakzaamheid. Ondertussen zijn op al die sites metingen uitgevoerd en er werden stalen genomen. De resultaten daarvan zijn nog niet helemaal bekend maar Nico Bergmans verwacht niet dat er extra beschermingsmaatregelen nodig zijn.
Ook de vroegere drukkerij Altiora van de abdij van Averbode is een aandachtspunt maar daar zou niet meteen probleem zijn. Bij het drukproces werd het zwaar kankerverwekkende tolueen gebruikt maar dat is na de sluiting van de drukkerij conform alle regels op een correcte manier opgeruimd.
Situatie Demer genuanceerd bekijken
De studie van Universiteit Antwerpen “Veldstudie naar de monitoring van biota in het kader van de rapportage van de chemische toestand voor de kaderrichtlijn Water 2016-2017” geeft aan dat er verhoogde waarden van PFOS in een aantal vissoorten zit. De milieukwaliteitsnorm voor PFOS bedraagt maximaal 9,1. In de Demer geeft de meting een waarde aan van 13,4 voor baars en van 18,9 voor paling. Het is niet meteen duidelijk waar die vervuiling vandaan komt maar een van de beken die onrechtstreeks via de Gete in de Demer stroomt, de Meltserbeek, heeft nog veel hogere waarden. In die beek is de waarde voor baars liefst 132 en voor paling 82,7.
Nico Bergmans denkt dat de situatie van de Demer genuanceerd moet bekeken worden. De kwaliteit van het water is volgens hem sterk verbeterd. Volgens schepen Bergmans focust men momenteel te veel op één stof. Het eerder genoemde rapport van UA bestudeert bijvoorbeeld een veel ruimere korf van verbindingen. De gemeten hoeveelheden vormen volgens Nico Bergmans niet echt een probleem voor waterrecreatie. Er wordt bijvoorbeeld nogal wat gekajakt op de rivier. Schepen Bergmans is zelf geen fan van zoetwatervissen maar ook die zijn volgens hem niet echt een probleem als er geen al te grote hoeveelheden van gegeten wordt.
Schepen Bergmans wijst er op dat de oorzaak van de vervuiling van de Demer zeker niet in Scherpenheuvel-Zichem moet gesitueerd worden. De rivier slingert zich bijna uitsluitend door natuurgebied. Scherpenheuvel-Zichem is dus afhankelijk van bovenstroomse maatregelen.
Geen reden voor acute maatregelen
Nico Bergmans maakt zich in het algemeen niet meteen ongerust over de situatie. Er is volgens de schepen geen enkele technische reden om acute maatregelen te nemen. De inwoners van Scherpenheuvel-Zichem kunnen nog gerust de eitjes van hun eigen kippen eten maar ze moeten daar ook niet mee overdrijven om een te hoge cholesterol te vermijden, aldus schepen Bergmans.
