Slangtaal in bedreigingen tegen KSD op Instagram verwijzen niet naar allochtone gemeenschap
Naar aanleiding van de bedreigingen die vorige donderdag op Instagram werden geuit en die een brede ontplooiing van hulpdiensten veroorzaakten, barstte op Facebook een lange discussie los over de taal die in de berichten gebruikt werd. Die stonden namelijk vol slangwoorden die deels afgeleid zijn uit de Arabische cultuur. Dat was voor een aantal auteurs op Facebook de aanleiding om de dader ongenuanceerd te situeren in de allochtone gemeenschap. Daar is nochtans geen enkele aanleiding voor, vaak is zelfs het tegendeel waar. Waar men geen aandacht voor had is de nochtans manifeste verwijzing naar de gamingcultuur. Zowel in het taalgebruik als in de enscenering die de jongeman gebruikt, kan je een link vermoeden naar de gamingcommunity.
Straattaal
De dader gebruikt in al zijn berichten een soort vlotbekkend trendy taaltje waar opvallend veel scheldwoorden in staan. Tobbonemok, kechba en dinnemok zijn extreem negatieve beledigende woorden die vooral in de straatcultuur gebruikt worden en die inderdaad zijn afgeleid uit Arabische talen. In die gemeenschap spreek je die woorden echter best niet te vaak uit omdat ze zeer expliciet zijn.
De reden waarom ze dan wel in onze straatcultuur en onze straattaal opduiken heeft vooral te maken met de jongerenmuziekcultuur. Onder meer in de rapmuziek en in de hiphop is slangtaal de norm en die is daar vaak zeer expliciet.
De dader gebruikt bijvoorbeeld het woord kechba, wat allicht verwijst naar het Marokkaanse woord kehba wat hoer betekent. In de rap en hiphop wordt dat woord vaak verbasterd tot kech. Dat is dus geen Arabisch woord maar het wordt afgeleid van een Arabisch woord.
We moeten ons dus afvragen waarom precies afgeleide woorden uit Arabische talen worden overgenomen in de straattaal. Dat heeft veel te maken met de dominantie van de Nederlandse rap- en hiphopscene in België.
In Nederland heb je een aantal erg populaire rappers met Arabische roots. In het slang heten die Mocro’s. Zij laten nogal wat afgeleide woorden uit hun cultuur insluipen in hun songteksten. Het taalgebruik in rap en hiphop is vaak zeer expliciet en dus nemen zij woorden over waar in het normale taalgebruik erg voorzichtig wordt mee omgesprongen. De van origine Nederlandse rappers nemen die terminologie graag over en versterken zo het fenomeen. De trendy woordjes uit de rap en de hiphop komen daarna in de straattaal terecht. Omdat de Nederlandse rapscene veel dominanter is dan de Belgische komt dat slang ook bij ons terecht. De jongen die de bedreigingen naar KSD stuurde heeft duidelijk zijn inspiratie gevonden in de Nederlandse rap- en hiphopscene.
Hiphoppers en rappers hekelen vaak op een expliciete manier het establishment. Ze nemen de goorheid aan de onderkant van de samenleving op de korrel en dat doen ze met een ongekuiste en erg directe taal. Als ze voldoende authentiek zijn, hebben ze een zeer grote impact op hun volgers. Jongeren herkennen hun eigen situatie vaak in de teksten van de rappers. Het worden rolmodellen maar dat gebeurt niet ongenuanceerd.
De zeer populaire Nederlandse YouTuber Youssef Koukouh (alias YousToub) bijvoorbeeld, zei onlangs nog dat het woord kechba, een term die de jongen effectief gebruikte, binnen de Marokkaanse gemeenschap zeer weinig wordt gebruikt. Sterker nog, het wordt als zwaar beledigend opgevat. Hij ervaart wel dat het al een paar jaar erg populair is in de straatcultuur en de straattaal.
Er zijn ook negatieve voorbeelden maar die worden door de gemeenschap staalhard gecorrigeerd, precies omdat de rappers zo zichtbaar zijn op sociale media. Het woord kech bijvoorbeeld, werd bij veel Vlamingen ook bekend door de Nederlandse rapper Boef. Die kreeg tijdens oudejaarsnacht 2018 een lift van drie vrouwen nadat hij autopech had. Later postte hij een filmpje op Youtube waarin hij die vrouwen kechs noemde, hoeren dus. Hij kreeg meteen de ganse muziek- en mediascene over zich heen en werd onder meer gebannen op de Nederlandse zender van QMusic. Ook in België namen heel wat dj’s afstand van Boef, ondanks het feit dat hij zich haastte om een excuusfilmpje te posten. Het rap- en hiphopwereldje kan dan al de limieten opzoeken van wat acceptabel taalgebruik is, de zelfregulering is ook sterk aanwezig.
De impact van rappers en hiphoppers die authenticiteit uitstralen is erg groot. Jongeren kleden zich zoals hun idolen, ze nemen hun taal maar ook hun gewoonten over. In België bleef de rap- en hiphopscene lang onderontwikkeld. Daar komt snel verandering in. Daar heeft onder meer de Brusselse dj en rapper Zwangere Guy maar ook zijn hiphopcollectief Stikstof veel mee te maken. Zij zijn gasten die de goorheid en de ellende van de onderkant van de maatschappij in Brussel zelf hebben meegemaakt. Hun muziek heeft hen uit de miserie gehaald maar ze zijn niet te beroerd om veel terug te geven aan de gemeenschap. Zwangere Guy – Gorik van Oudheusden voor de familie – is betrokken bij een pak projecten om de straatjeugd in Brussel kansen en alternatieven te geven. De songteksten van Zwangere Guy zijn herkenbaar voor de straatjongeren in Brussel. Zij maken mee wat hij heeft meegemaakt. In die teksten neemt hij duidelijke politieke standpunten in en zijn aanhang neemt die over.
Wat opvalt bij Zwangere Guy is dat zijn teksten geen uit een Arabische taal afgeleide woorden bevatten. Dat is ook niet het geval bij veel van zijn Belgische collega’s. De rapper gebruikt Brussels dialect als slang. De jongeman die de bedreigingen tegen KSD uitte is 16 jaar. Dat is een leeftijd waarop je op muzikaal vlak kiest tussen een populaire muziekstroom of een wat meer onderbouwde en geëngageerd aanbod. Die eerste optie wordt overheerst door Nederlandse artiesten en die gebruiken meer slangtaal die afgeleid is vanuit een Arabische taal. Ondertussen is de impact van de positieve boodschap van de Guy in Brussel dagelijks constateerbaar.
Verwijzingen naar de gamingwereld
Opvallend is dat de auteur ook de woorden “shenk” en “gimma” gebruikt. Een shenk verwijst allicht naar shank en dat is een zelfgemaakt mes. In de straatcultuur worden spreek – en schrijftaal wel vaker door mekaar gehaspeld.
Een gimma is de slangterm voor game (spel).
Je zou dus kunnen besluiten dat er, naast een verwijzing naar de straatcultuur, ook een verwijzing is naar de ongemeen populaire gamecultuur die wereldwijd aan een stevige groei bezig is. Games gebruiken per definitie slang omdat dat korter is en tijd is cruciaal bij gaming.
Die verwijzing is niet alleen te merken in de taal van de jongeman. Het scenario dat hij uittekent kan zo uit een game gekopieerd zijn.
Slang wordt frequent gebruikt in de eigen leefwereld die jongeren ontwikkelen en waar ze ook recht op hebben. Die leefwereld is een complexe dynamiek met allerlei invloeden die vanuit de ganse wereld bliksemsnel op hen afkomen, vaak via sociale media. Die invloeden zijn dus per definitie ook multicultureel. Daarom is de analyse dat het gebruik van slang verwijst naar een allochtone oorsprong per definitie verkeerd. Het taaltje dat de dader gebruikt, is een mix van straatcultuur en de gamingwereld. Die mix is breed verspreid in alle groepen van jongeren, wat ook de afkomst moge zijn.
Slangwoorden worden overigens vaak onbewust opgepikt. Veel jongeren beseffen zelfs niet dat ze slang gebruiken, precies omdat het onderdeel is van hun dagelijkse normaal. De FunX-reporter Nixon Joseph kwam naar Antwerpen om te testen hoe goed de jongeren vertrouwd zijn met slang. Op het eerste gezicht lijken de meesten niet erg mee maar als hij eenmaal wat slang door het zwerk slingert blijkt dat veel zeer deftig uitziende Westerse jongeren de woorden wel degelijk kennen, en dus allicht gebruiken.
De analyse van een aantal auteurs op Facebook om de dader meteen in de allochtone gemeenschap te situeren, louter op basis van de straattaal, heeft geen enkele onderbouw en kan zelfs een contra-indicatie zijn. De woorden die de dader in zijn berichten gebruikt zijn weliswaar afgeleid uit de Marokkaans-Turkse cultuur maar daar worden ze slechts uitzonderlijk gebruikt.
Het argument van een aantal mensen, dat men dat slang in de eigen huiskamer nog nooit heeft gehoord, is ook logisch. Slang is een aspect van de straatcultuur. Jongeren beseffen maar al te goed dat ze thuis niet zouden begrepen worden als ze zeggen dat er een goeie pokoe draait op de radio.